زیستفناوری آبی؛ پیوند علم، دریا و توسعه اقتصادی
در سالهای اخیر، زیستفناوری به یکی از سریعترین حوزههای در حال رشد در اقتصاد دانشبنیان جهان تبدیل شده و توجه به شاخه آبی و دریایی آن بهطور فزایندهای افزایش یافته است.
به گزارش "گسترش تولید و تجارت" ۲۷ آذر ۱۴۰۴ روز ملی زیستفناوری بود؛ در حالی که جهان با چالشهای فزایندهای همچون رشد جمعیت، تغییرات اقلیمی و تامین امنیت غذایی روبهرو است، زیستفناوری بهعنوان یک علم بینرشتهای نقش مهمی در ارائه راهکارهای نوین برای تامین امنیت غذایی، سلامت و توسعه پایدار ایفا میکند.
در سالهای اخیر، زیستفناوری به یکی از سریعترین حوزههای در حال رشد در اقتصاد دانشبنیان جهان تبدیل شده و توجه به شاخه آبی و دریایی آن بهطور فزایندهای افزایش یافته است
اقیانوسها و دریاها با برخورداری از تنوع زیستی کمنظیر، منبعی ارزشمند برای نوآوریهای علمی و فناورانه به شمار میروند.زیستفناوری دریایی با بهرهگیری از رویکردهایی مانند مهندسی ژنتیک، اصلاح نژاد آبزیان، تولید پروبیوتیکها، واکسنهای تخصصی، توسعه خوراکهای فراسودمند و استفاده از سامانههای نوین پرورش، نقش موثری در ارتقای سلامت آبزیان، افزایش بهرهوری تولید و کاهش وابستگی به نهادهها دارد.
زیستفناوری در مدیریت آلودگیهای محیطی، زیستپالایی و استفاده پایدار از منابع دریایی نقش کلیدی ایفا میکند
همچنین شناسایی و استخراج متابولیتهای زیستفعال از زیستمندان دریایی مانند میکروارگانیسمها، جلبکهای دریایی، خیار دریایی و … زمینهساز کاربردهای گسترده در داروسازی، پزشکی، صنایع غذایی، تولید آنزیمها و فرآوردههای با ارزش افزوده شده است.
در ایران با دسترسی به دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و برخورداری از تنوع و ظرفیتهای غنی زیستی این پهنههای آبی، توسعه و سرمایهگذاری هدفمند در زیستفناوری دریایی میتواند بهعنوان یکی از پیشرانهای تحول در شیلات، آبزیپروری و صنایع وابسته مطرح شود. این رویکرد علاوه بر کمک به تامین پروتئین پایدار و ایجاد ارزش افزوده از زیستمندان دریایی، زمینهساز توسعه اقتصاد دریامحور، اشتغال دانشبنیان و حضور موثرتر در بازارهای منطقهای و جهانی خواهد بود.
مریم میربخش، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور