به گزارش "گسترش تولید و تجارت"، سعید باستانی، نماینده سابق مجلس و کارشناس مسائل اقتصادی درباره تخصیص منابع به استان‌ها در بودجه ۱۴۰۱ بر اساس مصارف و مزیت منطقه‌ ای گفت: بخشی از مشکلاتی که تا به امروز در بودجه‌ ریزی وجود داشت، مربوط به چند گانه بودن آن‌ها است زیرا قسمتی ازمنابع کامل کشور محرمانه دانسته می‌شود. در همین ارتباط یک بار پیشنهاد شده بود که بودجه در یک یا دو سطح براساس میزان درآمدها تعریف شود که مورد حذف قرار گرفت.

وی در ادامه اضافه کرد: بخشی از منابع درآمدی عمومی مربوط به فروش نفت و بقیه موارد و قسمت دیگر آن هم به مالیات‌ ها ارتباط پیدا می‌کند. چنانچه در صدد نباشند به طور شفاف میزان بودجه ای که حاصل از درآمد نفت است را عنوان سازند، هزینه هم برای آن تراشیده نخواهد شد، اما از سر اجبار باید به صورت شفاهی یا صوری منابع درآمدی به تعریف درآید و پس از آن برای منبع درآمد، صورت هزینه کرد صوری تعریف ‌شود که این کار به سازمان برنامه و بودجه سپرده خواهد شد و اشکال اصلی بودجه‌ ریزی هم همین مسئله است.    

این نماینده سابق مجلس دراین خصوص یادآور شد: پیش از هر نقدی باید این نکته را مورد توجه قرار داد که بخشی از این هزینه ‌کردها اجتناب ناپذیر است، بر فرض دستمزد کارمندان باید پرداخت شود. بخش دیگر که عامل اصلی به حساب می‌آید تفاوت بین آنچه که در لایحه بودجه به عنوان منابع آورده شده و آنچه که در طول سال به عنوان درآمد واقعی کسر شده، است، بطوری که به نظر نمی‌رسد برای سال ۱۴۰۱ هم بتوان آن را برطرف ساخت، مگر آنکه خیلی شفاف رفتار شود. 

باستانی در این رابطه تصریح کرد: مشکل بعدی درارتباط با بودجه‌ ریزی شرکت‌ های دولتی است، یعنی مباحثی وجود دارد که درآمد و هزینه گفته می‌شود، ولی در لایحه بودجه قرار می‌گیرد. برای این گروه نه نظارتی وجود دارد و نه مجلس ورود پیدا می‌کند، بر همین اساس بهتر آن است تا بودجه شرکت‌ های دولتی جداگانه از لایحه بودجه به مجلس آورده شود. دوره نمایندگی در مجلس پیشنهادی به رئیس مجلس داده شد که چنانچه بودجه رسمی در آبان و آذر تحویل داده می‌شود، بودجه شرکت‌ های دولتی را در مرداد ماه بیاورند، حتی یک کمیسیون ویژه‌ای برای بررسی آن نیز تشکیل شود. 

این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه افزود: نکته دیگر، تنظیم بودجه بر اساس عملکرد است. این مسئله با وجود آنکه از سال‌ های گذشته کلید خورده، محقق نشده زیرا بودجه‌ای که با درآمدی مشخص اعلام می‌شود، باید به صرف هزینه کردی واقعی برسد تا بر همان اساس مورد ارزیابی قرار گیرد. متاسفانه این راه هنوز بر ریل خود قرار نگرفته و در این حوزه نه اینکه کم کاری شده باشد، ولی کارها بسیار سخت انجام می‌شود زیرا بودجه به مکانی برای یک سری توافقات پشت پرده و پنهان مبدل شده و این موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد، یعنی شفاف سازی وارد سازمان برنامه و بودجه شود. 

وی درباره تبدیل ردیف محوری به طرح محوری در استان‌ها  ابراز کرد: یک بخش این مسئله اجتناب ناپذیر است. برفرض برای دانشگاه ردیفی در بودجه جهت گسترش فناوری وجود دارد، زمانی این ردیف بخواهد به پروژه‌ محوری تبدیل شود، این کار باید براساس عملکرد صورت گیرد. به این معنا؛ مطرح می‌شود که این بودجه فناوری بنا است تا صرف چه کاری شود. تا این بخش از کار کاملا درست است، ولی اجرای آن نه تنها به این راحتی‌ها نیست، بلکه در واقع سخت هم به حساب می‌آید زیرا درابتدا سازمان برنامه و بودجه باید  به همان برنامه ریزی و نظارت بسنده کند و سمت کار اجرایی نرود و این کار را به دستگاه‌های اجرایی واگذار کند. 

این نماینده سابق مجلس در این ارتباط چنین توضیح داد: طی سنوات گذشته شاهد بودیم که رئیس سازمان برنامه و بودجه به استانی سفر کرده بود بر فرض از جاده شکایت می‌کردند، آن هم برای تامین هزینه‌ اش قول‌ هایی می‌داد، این درحالی بود که تخصیص بودجه وظیفه وزیر است زیرا او باید اولویت‌ بندی انجام دهد. به هر حال این پروژه محوری زمانی مفید واقع می‌شود که به دستگاه اجرایی اختیارات داده شود و دخالت‌ های بودجه‌ای از سازمان برنامه به حذف درآید، در صورتی که این سازمان به محل اصلی خود یعنی محل تجمیع برنامه‌ها برگردد، کشور بر دور خوبی خواهد افتاد./ایبنا