دکتر عباسعلی حضرتی

مدیرکارخانجات ایران پوپلین

(قسمت دوم)

در مطلب گذشته، شرح مختصری از اهمیت صنعت نساجی و مزایای سرمایه گذاری در آن ارائه و بر این امر تاکید شد که در صورت تمرکز بر صادرات، این صنعت ارزآوری بسیار مطلوبی دارد. این مزیت باعث شده کشورهای در حال توسعه که اکثرا فاقد منابع معدنی، نفت و گاز هستند برای ارتقا و رونق اقتصاد خود به سرمایه‌گذاری در این صنعت، روی آورند اما در این میان در کشور ما در برخی از استان های توانمند، هنوز ظرفیت های این صنعت مغفول مانده است.

با توجه به اینکه سالانه در کشور ما در شهرهای تهران، کاشان، یزد، مشهد، اصفهان نمایشگاه های سالانه بین المللی برگزار می گردد ولی متاسفانه استان گیلان، تاکنون از این موهبت بی بهره بوده است.

استراتژی توسعه و تحولات اقتصادی در سایه برپایی نمایشگاه

برپایی نمایشگاه های داخلی و بین المللی رویدادی مهم و اثر بخش در عرصه تجارت است. در واقع برپایی نمایشگاه ها رویدادی برای نمایش آخرین دستاوردهای فرهنگی، اجتماعی، علمی و اقتصادی کشورها در چارچوب موضوع نمایشگاه و دورنمای توسعه آنها است.

 یافتن شرکای بین‌المللی برای توسعه برگزاری این نمایشگاه ها با توجه به تاثیراتی که در ابعاد فرهنگی، توسعه گردشگری و اقتصادی دارد، می‌تواند مورد توجه کشورهای شرکت کننده قرار گیرد.

آنچه مسلم است؛ اینست که برپایی نمایشگاه‌ها بستر مناسبی برای ایجاد تعامل بین بخش‌های مختلف صنعت، تجارت و فرهنگ کشور با کشورهای حاضر در نمایشگاه جهت تحقق اهداف مهم اقتصادی است. در فرآیند برگزاری نمایشگاه های بین المللی و اکسپو (نمایشگاه جهانی)، بسیاری از کشورها بهره‌برداری‌های مناسب اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را کسب می‌کنند که قابل قیاس با دیگر رویدادهای اقتصادی و فرهنگی نیست.

نقش اقتصادی برپایی نمایشگاه

نمایشگاه‌ها یکی از موثرترین راه‌های توسعه صادرات هستند. این منظور در صورتی تحقق می‌یابد که نمایشگاه را وسیله بدانیم نه هدف. دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و توسعه همه جانبه نیازمند پیروی از الگوهایی است که موجب رشد اقتصادی بالا و پایداری می‌شود.
برای کشور ما که برنامه اقتصاد بدون نفت را در دستور کار خود دارد، تلاش برای گسترش بازارهای صادراتی، افزایش سهم در تجارت بین‌المللی و رشد صادرات غیر نفتی، به عنوان یک وظیفه و آرمان ملی، مطرح است. در این راستا، هرآنچه که بتواند به توسعه صادرات غیر نفتی کمک کند، باید مد نظر سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان و فعالان اقتصادی قرار گیرد. حفظ بازارهای سنتی و تلاش برای یافتن بازارهای تازه برای صدور کالاهای غیر نفتی، به فعالیت هدفمند و گسترده در امور تبلیغات و بازاریابی نیاز دارد. یکی از ابزارهای مهم برای رونق بخشیدن به صادرات و انجام فعالیت مستمر در تبلیغات و بازاریابی کالاهای صادراتی، شرکت در نمایشگاه‌ها است. اگر در بازاریابی نمایشگاه‌ها و شرکت در آنها، سیاست درست و اصولی تدوین و برنامه‌ریزی دقیق انجام شود، می‌توان به دستیابی اهداف توسعه صادرات خوش بین بود.

با توجه به گستردگی صنعت نساجی در زنجیره تامین تا تولید، شامل ماشین آلات نساجی، قطعات، چرخ خیاطی، ماشین های گلدوزی و دوخت و برش، انواع منسوجات خانگی مانند پتو، پارچه های رومبلی و پرده ای، روتختی، ملحفه و روبالشی، تشک خواب، ترمه، پرده و لوازم و قطعات وابسته، پارچه، پوشاک، انواع نخ، الیاف، رنگ و انواع مواد اولیه صنایع نساجی، مشاوره و خدمات مهندسی، سرویس های آشپزخانه، انواع پوشاک (زنانه، مردانه و بچگانه) و انواع پارچه های داخلی جهت تولید پوشاک؛ نمایش این زنجیره بزرگ، هدف مهم بعدی یعنی بخش "تجارت" و "اقتصاد" را در تکمیل زنجیره ارزش صنعت نساجی، محقق خواهد نمود.

به طور یقین معرفی این دستاوردها، ظرفیت ها و توانمندی ها و قابلیت‌های فنی واحدهای تولیدی و خدماتی کشور کارخانه ها، شرکت ها، نهادها و سازمان های داخلی، توسعه صادرات و یافتن بازارهای جدید صادراتی، ارائه پتانسیل ها و توانمندی های صنعت نساجی کشور، نمایش آخرین تحولات و دستاوردهای علمی، فنی و صنعتی داخلی و خارجی این حوزه، فراهم آوردن بستر مناسب برای انتقال بیشتر فناوری های روز به کشورمان، ایجاد ارتباط‌های تجاری جدید و تقویت روابط قبلی، انتقال دانش، فناوری و تجارب، آشنائی با الگوهای موفق جهانی در عرصه صنعت نساجی، فراهم کردن زمینه های لازم برای سرمایه گذاری شرکت های داخلی و خارجی و کار آفرینی و اشتغال پایدار؛ مهم ترین دستاوردهای برگزاری نمایشگاه های تخصصی در صنعت نساجی خواهد بود. همچنین برنامه ریزی برای بازدید هیات های تجاری و بازرگانی خارجی؛ می تواند از دیگر دستاوردها در حوزه تجارت خارجی برای رونق هر چه بیشتر این صنعت باشد.

با توجه به آنچه گفته شد؛ امروزه تجارت خارجی نقش اساسی در اقتصاد کشورها بازی می‌کند و در این راستا چگونگی دستیابی به بازارهای جهانی از اهمیت فراوانی برخوردار است. نقش نمایشگاه‌ها به عنوان عامل بسیار مهمی در زمینه کسب بازارهای جهانی و ایجاد تحرک در اقتصاد کشورها بر کسی پوشیده نیست. امروز دیگر از نمایشگاه‌ها به عنوان محلی برای خرید و فروش کالا صحبت نمی‌شود بلکه نقش نمایشگاه‌ها در ایجاد تحرک و تحول در اقتصاد کشورها مطرح است. بر همین اساس می توان اذعان نمود که نمایشگاه می‌تواند یکی از ارکان اصلی عرضه و معرفی کالا در نیل به اهداف استراتژیک بخش بازرگانی کشور محسوب شده و نقش بسزائی در فعالیت‌های صنعتی - تجاری – بازرگانی در این صنعت نساجی ایفا نماید.

رونق صنعت نساجی، در سایه همگامی فعالان تجاری و تولیدکنندگان

صنعت نساجی ایران به منظور رونق و حتی اوج گرفتن صنعت نساجی که بعد از نفت، اشتغال زاترین صنعت به شمار می رود، نیازمند ثبات در سیاست خارجی و سیاست های اقتصادی خود است.

تعداد افراد متخصص و فعال در این صنعت سودمند که امکان سفر به خارج از کشور و حضور و آشنایی با جدیدترین محصولات و ماشین آلات نساجی را دارند، اندک است و در این شرایط برگزاری نمایشگاه صنعت نساجی در داخل کشور اقدامی بسیار حایز اهمیت خواهد بود.

با توجه به آنچه گذشت؛ برپایی نمایشگاه های تخصصی به ویژه در استان گیلان که از دیرباز به عنوان قطب صنعت نساجی در سطح کشور محسوب می شده، این فرصت را در اختیار متخصصان و صنعتگران کشور قرار می دهد که مراودات تجاری و فنی خود با شرکت های حاضر در نمایشگاه را آغاز کرده و یا بسط و توسعه دهند.

نیروهای متخصص ایرانی در همه جای دنیا زبانزد هستند و حرکت های ارزشمندی از خود به جا گذاشته اند اما با توجه به اینکه ظرفیت تولید ماشین آلات نساجی در ایران محدود است و خط تولید این ماشین آلات برای تولید با حجم بالا برنامه ریزی می شود تا توجیه اقتصادی داشته باشد، بازاریابی برای محصولات نساجی یکی از  ضروریات تولید به شمار می رود.

علیرغم نظر برخی متخصصان که از ورشکستگی صنعت نساجی در کشور سخن می گویند، باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که ایران با داشتن حدود 80 میلیون نفر جمعیت، از بازار مصرفی خوبی برای محصولات این صنعت برخوردار است و دورنمای خوبی در صنعت نساجی خواهد داشت. علاوه بر این، همانگونه که طبق آمارهای سازمان جهانی تجارتWTO برآورد می شود، بازار مصرف محصولات نساجی و پوشاک در کشورهای مختلف بیانگر افقی روشن در حوزه تجارت خارجی این صنعت است. اگر فعالان تجاری در کنار ماشین سازان و تولیدکنندگان صنعت نساجی به نمایشگاه های تخصصی این صنعت بیایند، فرصتی برای آشنایی تولیدکنندگان با تازه های ماشین آلات و نقطه عطفی برای سرمایه گذاری، نوسازی و توسعه خطوط تولید و در نهایت تجارت پویا و پایدار برای صنعت نساجی گیلان بیش از پیش فراهم خواهد شد.