شانگهای؛ فرصتی طلایی برای تاب‌آوری و به‌روزرسانی طرح‌های تجاری ایران
رئیس اتاق مشترک ایران و ازبکستان پیمان شانگهای را کلید افزایش تاب‌آوری تجاری ایران دانست. موسی آقایی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان، ضمن تاکید بر لزوم استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود برای عبور از شرایط فعلی، سازمان همکاری شانگهای (SCO) را به‌عنوان یک فرصت کلیدی برای افزایش تاب‌آوری و به‌روزرسانی مستمر برنامه‌های تجاری کشور معرفی کرد. وی پتانسیل‌های نهفته این پیمان، به‌ویژه نقش‌آفرینی بالقوه واحد پولی چین، و همچنین موانع ساختاری کنونی برای بهبود کامل تجارت میان اعضا را تشریح کرد و آرامش در روابط چین و غرب را شرط توسعه تجارت ایران در این سازمان دانست.
شانگهای؛ فرصتی برای افزایش تاب‌آوری و خروج از وضعیت فعلی
به گزارش "گسترش تولید و تجارت" رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان در تشریح دیدگاه خود درباره اهمیت پیمان شانگهای اظهار داشت که در شرایط کنونی، مهمترین الزام تجاری کشور، استفاده از هر ظرفیت و فرصتی برای افزایش تاب‌آوری در برابر نوسانات جهانی است. به گفته وی، پیمان شانگهای یکی از این فرصت‌ها است که باید برای به‌روزرسانی مداوم طرح‌های تجاری به آن توجه شود. آقایی تصریح کرد: «تلاش ما در جهت افزایش تاب‌آوری و به‌روزرسانی مداوم برنامه‌ها و طرح‌های تجاری خودمان است تا زمانی که از وضعیت فعلی گذر کنیم؛ و پیمان شانگهای نیز یکی از فرصت‌هایی است که باید از آن بهره ببریم.»
نقش‌آفرینی چین در سایه روسیه؛ موتور محرک بالقوه توافقات اقتصادی
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر لزوم درک صحیح از توان و ظرفیت‌های فعلی سازمان همکاری شانگهای، به موازنه قدرت در این سازمان اشاره کرد. وی بیان داشت: با توجه به وضعیت موجود، به‌ویژه نقش روسیه که مبدع اتحادیه اوراسیا با هدف گسترش نفوذ اقتصادی در منطقه است، اینک چین می‌تواند از طریق پیمان شانگهای مانور بیشتری برای پیشبرد موضوع اقتصاد (که جنبه‌های امنیتی آن نیز تقویت شده است) داشته باشد.
ظرفیت بالقوه پول ملی چین برای روشن کردن موتور تجارت منطقه‌ای
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان، بزرگترین ظرفیت بالقوه این پیمان را که البته هنوز تا عملیاتی شدن فاصله زیادی دارد، استفاده از واحد پول چین دانست. آقایی تاکید کرد: «چین با افزایش ضریب نفوذ واحد پول خود میان اعضای شانگهای، می‌تواند موتور محرک توافقات اقتصادی و تجاری در این پیمان را روشن کند و نقشی محوری در مبادلات ایفا کند.»
نقصان مکانیزم‌های اقتصادی شانگهای؛ افزایش تجارت لزوماً مرتبط با پیمان نیست
در پاسخ به این پرسش که عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای از سال ۲۰۲۳ تا چه میزان تجارت کشور با اعضا را بهبود داده است، آقایی به واقعیت‌های ساختاری این پیمان اشاره کرد.وی توضیح داد که اگرچه شانگهای دارای فرصت‌های بالقوه فراوان برای مباحث تجاری و اقتصادی است، اما در حال حاضر فاقد مکانیزم‌های فعال برای امور اقتصادی و تجاری است.
مکانیزم‌های حیاتی شامل پول مشترک، تعرفه ترجیحی سیستم، تسویه مالی یکپارچه می باشد به گفته وی، اگر افزایشی در مراودات تجاری با کشورهای عضو مشاهده شود، نمی‌توان آن را لزوماً و صرفاً به پیمان شانگهای مرتبط دانست، هرچند که بی‌تاثیر نیز نبوده است.
آرامش اقتصادی چین، شرط توسعه تجارت ایران در SCO
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان در بخش پایانی صحبت‌های خود، موانع مهم توسعه مبادلات تجاری میان اعضای این پیمان را به عوامل کلان سیاست و اقتصاد جهانی مرتبط دانست. وی چین را یک بازیگر مهم جهانی قلمداد کرد که هم اثرگذار است و هم متقابلاً تاثیر می‌پذیرد.
آقایی پیش‌بینی کرد: چین حتماً از فعالیت‌های تنش‌زا و تحریک‌کننده اجتناب خواهد کرد.
با این اوصاف، در صورت عدم افزایش تنش‌های غیرقابل کنترل اقتصادی و تجاری میان چین و ایالات متحده، به نظر می‌رسد که چین با آرامش بیشتری به سمت فضای تجاری اقتصادی سازمان شانگهای خواهد رفت و ملاحظات غرب را نیز در نظر خواهد گرفت. این رویکرد خنثی و باثبات از سوی پکن، می‌تواند به‌طور مستقیم در توسعه و تسهیل تجارت ایران با دیگر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای موثر باشد.
