یکی از مباحثی که همواره صنعت فولاد کشور را تحت الشعاع قرار می‌دهد، کم آبی است. در چند سال اخیر استفاده بیش از حد برخی فولادسازان از رودخانه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی منجر به خشک شدن آن‌ها شده است. برخی معتقدند که با انتقال آب از جنوب کشور می‌توان این مشکل را مرتفع ساخت. اما در این رابطه سوالات و ابهاماتی جدی مطرح است.
به گزارش "گسترش تولید و تجارت" امروزه یکی از اساسی‌ترین مشکلاتی که فولادسازان کشور با آن دست به گریبان هستند بحث آب و تامین منابع آبی است. در حال حاضر مشکل آب پس از معضل حمل و نقل ریلی بزرگترین مشکل در صنعت فولاد به شمار می‌آید. از کل ۱۱۰ میلیارد متر مکعب مصرف آب کشور کمتر از ۵۰۰ میلیون متر مکعب (حدود %۰ر۵) متعلق به صنعت فولاد است. طبق این آمار طبیعتا نباید مشکلی در تامین منابع آب وجود داشته باشد اما چرا این موضوع به یکی از اساسی‌ترین مشکلات فولادسازان تبدیل شده است؟
متاسفانه به دلیل عدم جانمایی درست واحدهای فولادسازی شاهد کمبود منابع آب در بسیاری از این واحدها هستیم. با نگاهی اجمالی به نقشه استقرار این واحدها می‌توان دریافت که تمرکز اکثر فولادسازان (۶۵% کل تولید فولاد) در مرکز کشور می‌باشد، دقیقا جایی که از منابع آب (دریا) بی‌بهره است. خبر نگران کننده دیگری که این روزها از برخی مقامات دولتی شنیده می‌شود طرح‌های انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به داخل کشور و انشعاب آن به واحدهای فولادی است.
چیزی که مسلم است آب خلیج فارس و دریای عمان به دلیل شوری بالا و املاح فراوان به منظور جلوگیری از رسوب داخل لوله به کارخانه آب شیرین کن (water treatment plant) نیاز دارد. با این تفاسیر می‌بایست در کنار هر واحد فولادسازی یک واحد آب شیرین کن نیز احداث شود که هزینه بالایی دارد. علاوه بر این هزینه‌های خطوط انتقال لوله، پمپ، برق، تعمیرات و نگهداری و … خود باعث افزایش قیمت تمام شده فولاد خواهد شد. در عوض می‌توان به جای انتقال آب به واحدهای فولادی، واحدهای فولادی را به کنار آب برد تا هم هزینه‌های انتقال آب از بین رفته و همچنین تعداد واحدهای آب شیرین کن به حداقل برسد.
دولت می‌بایست تکلیف ۱۱۰ میلیون تن مجوز فعالیت متقاضیان که اکثرا کاغذی است را مشخص کرده و به طرح‌هایی که اولا ظرفیت بالای ۳ میلیون تن دارند و ثانیا جانمایی آن‌ها در کنار آب‌های آزاد (چابهار یا سواحل مکران) است، مجوز فعالیت دهد که البته با توجه به طرح جامع فولاد کشور و چشم انداز ۱۴۰۴ فقط حدود ۲۴ میلیون تن از این مجوزها امکان فعالیت خواهند داشت. تنها در این صورت می‌توان بحران کم آبی را برای واحدهای فولادسازی برطرف نمود و در غیر این صورت، با انتقال آب به این واحدها فقط و فقط می‌توان زخم را موقتاَ مداوا نمود.
البته ذکر این نکته ضروری است که میزان مصرف آب واحدهای فولادی داخل کشور بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است. به طور میانگین در دنیا به ازاء ۱ تن فولاد خام ۸ متر مکعب آب مصرف می‌شود؛ این در حالی است که میانگین مصرف آب در ایران حدود ۲۳ متر مکعب است که تقریبا ۳ برابر استاندارد جهانی است. با این وجود در عین توجه به تامین منابع آب فولادسازان می‌بایست به بهینه‌سازی و کاهش مصرف آب نیز توجه بیشتری شود.
_0.jpg)
