گزارش اختصاصی از گسترش تولید و تجارت

کشاورزان و فعالان بازار صادراتی چای کشور در روزهای اخیر با دغدغه‌ای بزرگ روبرو شده‌اند

تصمیم گمرک مبنی بر اعمال عوارض صادراتی بر چای، با این استدلال که این محصول جزو محصولات با مصرف آب بالا (پرآب) طبقه‌بندی شده است. این در حالی است که چای شمال به صورت دیم کشت شده و مصرف آب آن به مراتب پایین‌تر از سایر محصولات کشاورزی است.

 تذکر صریح نماینده مجلس؛ درخواست اصلاح فوری

مهرداد لاهوتی، نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، در تذکر شفاهی خود در صحن علنی، این اقدام را مصداق اجرای نادرست قانون برنامه هفتم دانست. وی با تاکید بر دیم بودن کشت چای، اعمال عوارض بر محصولی که عملاً نیازی به آبیاری ندارد را مغایر با اهداف حمایت از تولید و مدیریت منابع آب کشور خواند.لاهوتی اعلام کرد که در تماس با مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، مقامات مربوطه به اشتباه بودن این تصمیم اذعان کرده و قول مساعد برای اصلاح آن تا ساعت ۱۰ صبح امروز را داده‌اند.

 توجیه اقتصادی و علمی؛ چرا چای محصول دیم است؟

کارشناسان کشاورزی و اقتصادی بر این باورند که قرار دادن چای در لیست پرمصرف‌ها، نه تنها از لحاظ علمی فاقد توجیه است، بلکه آثار مخربی بر رقابت‌پذیری چای ایرانی در بازارهای جهانی خواهد داشت. صادق رسول زاد، کارشناس اقتصادی، معتقد است اختلال در فرآیند صادرات این محصول می‌تواند ضربه مالی مستقیمی به اقتصاد استان‌های چای‌خیز وارد کند.

 راهکارها؛ از اصلاح فوری تا ایجاد سامانه هماهنگ

در پی اعتراضات گسترده، وزارت جهاد کشاورزی وارد هماهنگی مستقیم با گمرک شده تا این خطای سوابق (بایگانی) هرچه سریع‌تر برطرف شود و صادرکنندگان با اطمینان خاطر فعالیت کنند.نماینده لنگرود در پایان تاکید کرد که اصلاح سریع این رویه، سیگنال مثبتی از پایبندی ساختارها به رعایت دقیق قوانین و داده‌های علمی خواهد بود. همچنین، کارشناسان اقتصادی پیشنهاد داده‌اند تا برای جلوگیری از تکرار چنین معضلاتی در آینده، یک سامانه هماهنگ اطلاعاتی (Data Sharing Platform) میان وزارت جهاد کشاورزی و گمرک ایجاد شود تا دسته‌بندی‌ها همواره بر اساس داده‌های به‌روز و مستند علمی انجام پذیرد.

قرار گرفتن چای در ردیف محصولات پرآب، نه‌تنها با واقعیت‌های کشاورزی شمال کشور سازگار نیست، بلکه زحمات چندین نسل از کشاورزان گیلانی و مازنی را زیر سوال می‌برد؛ نسلی که با دستان پینه‌بسته، صنعت چای ایران را زنده نگه داشته‌اند.اکنون انتظار عمومی بر این است که وزارت جهاد کشاورزی و گمرک با همکاری یکدیگر، هرچه سریع‌تر این خطا را اصلاح کنند تا هم آرامش به بازار چای بازگردد و هم تولیدکنندگان با انگیزه بیشتری به مسیر توسعه و ارتقای کیفیت محصول ادامه دهند.