آمارهای پنج ماه نخست مالیاتی نشان میدهد
رشد ۹۰ درصدی مالیات مشاغل
بررسی عملکرد درآمدهای مالیاتی کل کشور از آغاز سال تا پایان مردادماه سال جاری نشان میدهد که ۲۸۲هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است. کل میزان درآمدهای مالیاتی باید تا پایان سال ۸۳۸همت باشد. بنابراین باید ۵۵۶همت مالیات دیگر در هفت ماه پایانی سال اخذ شود. با این ارقام نسبت وصول مالیات به رقم ۸۰درصد رسیده است.

به گزارش "گسترش تولید و تجارت" دیگر آمارها نشان میدهد مالیات وصولشده سال جاری در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته رشد 52درصدی را تجربه کرده است. در ماههای گذشته بسیاری از مودیان گروه مشاغل با نارضایتی از افزایش مالیاتی که برایشان تعیین شده یاد کردهاند. بررسیها نیز نشان میدهد که مالیات وصولشده این گروه در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته رشد 90درصدی داشته است. البته پررنگ بودن اعتراض این گروه به معنای افزایش نیافتن مالیات مربوط به گروه کارکنان نبوده است. در زمان مذکور مالیات مربوط به کارکنان بخش خصوصی و عمومی رشد 68درصدی را تجربه کرده است.
همچنین بررسیها نشان میدهد در 5 ماه ابتدایی سال جاری، سهم مالیات گروه مشاغل از کل مالیات وصولشده 6درصد و سهم کارکنان بخش خصوصی و بخش عمومی 9/ 9درصد بوده است. در واقع با وجود رشد قابلتوجه مالیات وصولشده از گروه مشاغل، همچنان گروه کارکنان مالیات بیشتری پرداختهاند. این در حالی است که درآمد این گروه از افراد، در طول یک سال ثابت بوده و تورم ناشی از سیاست پولی، درصد قابلتوجهی از درآمدشان را درو میکند. این در حالی است که قیمت کالا و خدمات خود را با تورم تطبیق میدهد. به همین دلیل میتوان گفت گروه کارکنان بخش خصوصی و عمومی در برابر تورم و همچنین مالیات مربوط به درآمد، آسیبپذیری بیشتری دارند. بررسی جزئیات مالیات وصولشده تا پایان مردادماه نشان میدهد مالیات مستقیم معادل 180هزار میلیارد تومان و مالیات بر کالاها و خدمات نیز معادل 101هزار میلیارد تومان بوده است.
دولت سیزدهم از همان روزهای ابتدایی آغاز به کار خود نشان داد که توجه زیادی به درآمدهای مالیاتی دارد. میتوان دلیل اصلی این مساله را تحریمهای مربوط به فروش نفت ایران دانست. به عبارت دیگر تنگنای درآمدی دولت و همچنین تورم مزمنی که گریبانگیر اقتصاد کلان بود، موجب شد نگاهها به سوی درآمد دیگری بچرخد. بنابراین این روند، یعنی تلاش برای وصول درآمدهای مالیاتی، از ابتدای فعالیتهای دولت سیزدهم آغاز شد و همچنان ادامه دارد. مقایسه میزان مالیات وصولشده در 5 ماه ابتدایی سال جاری با زمان مشابه در سال گذشته، حکایت از رشد 52درصدی دارد. بااینحال میتوان گفت که مالیات وصولشده همچنان به میزان مصوب نرسیده است. مطابق قانون بودجه سال 1402، درآمدهای مالیاتی تعیینشده برای سال جاری حدود 838هزار میلیارد تومان است که برای رسیدن به این هدف در هر ماه باید حدود 70هزار میلیارد تومان مالیات وصول شود.
به عبارت دیگر تاکنون باید 349هزار میلیارد تومان مالیات وصول میشد. این در حالی است که مالیات وصولشده تا پایان مردادماه معادل 282هزار میلیارد تومان بوده است. سهم مالیات مستقیم از این عدد معادل 108هزار میلیارد تومان و 101هزار میلیارد تومان از آن مربوط به مالیات غیرمستقیم بوده است. مالیات بر درآمدها معمولا یکی از مهمترین منابع درآمدی دولتهاست. در واقع دولتها از درآمد حاصل از این نوع مالیات برای تامین مالی مواردی مانند ارائه خدمات عمومی به شهروندان و پرداخت تعهدات دولتی استفاده میکنند. از ابتدای سال جاری تا پایان مردادماه مجموع مالیات بر درآمد وصولشده 57هزار میلیارد تومان بوده است. بررسی جزئیات این مالیات نشان میدهد در زمان مذکور مالیات حقوق کارکنان بخش عمومی معادل 11هزار میلیارد تومان و مالیات حقوق کارکنان بخش خصوصی معادل 17هزار میلیارد تومان بوده است.
سهم مالیات گروه کارکنان از کل مالیاتهای وصولشده در 5 ماه ابتدایی سال جاری به 9/ 9درصد و سهم گروه مشاغل به 6درصد رسیده است. برخی از کارشناسان معتقدند اخذ مالیات از گروه کارکنان بسیار راحتتر از گروه مشاغل است. به عبارت دیگر سازمان امور مالیاتی برای وصول مالیات یک شرکت خاص تنها با مسوولان مالی آن شرکت مواجه است. این در حالی است که در گروه مشاغل تعداد قابلتوجهی از افراد به صورت انفرادی با سازمان امور مالیاتی در ارتباط هستند. از آنجایی که در سالهای گذشته زیرساختهای مربوط به دریافت مالیات از گروه مشاغل چندان فراهم نبوده، بار مالیات بر درآمد بیشتر بر دوش کارکنان بخش خصوصی و عمومی بوده است.