محمدرضا باباهادی

راه اندازی سیستم فاضلاب جدید صنعتی در شهرهائی مانند رشت، انزلی و لاهیجان که می بایست فاضلاب های خانگی در داخل سپتیک تانک ها ( ساده ترین و پر کاربردترین واحد مورد استفاده در تصفیه فاضلاب به ویژه فاضلاب های بهداشتی - انسانی، که در آن فاضلاب به کمک فرایندهایی از قبیل ته نشینی، شناور سازی و بیولوژیکی تصفیه می شود) جمع آوری و با کاهش  95 درصد از میزان آلودگی فاضلاب ها، پساب باقی مانده به تصفیه خانه مرکزی منتقل و آب آن پس از تصفیه  مورد استفاده قرار می گرفت، که البته اجرای ادامه طرح تعطیل و رفته رفته به دست فراموشی سپرده می شود؛ فعلا جای بحث ندارد.  اما با توجه به حجم بالای بارندگی در شهرهای رشت، لاهیجان و انزلی این طرح ها، گنجایش کافی را نداشته و با وجود عدم پیش بینی لازم در خصوص فراهم نمودن راه های هدایت و جذب آب باران در صورت راه اندازی این طرح، با مشکل جدی در این زمینه در آینده نزدیک مواجه خواهیم بود.

راه حل اساسی برای رفع مشکل این است که بجای بتن و آسفالت کردن کف کوچه ها و معابر که متاسفانه امروزه در اکثر جاها استفاده می شوند، از سنگفرش های طبیعی یا مصنوعی ( پازل ) استفاده شود.

در گذشته نه چندان دور از قلوه سنگهای رودخانه ای برای کف سازی کوچه ها و معابر عمومی استفاده می کردند ولی امروزه سنگفرش طبیعی در بسیاری از کشور های پیشرفته و اکثر استان های کشور مورد استفاده است که البته استان گیلان از این نظر رتبه خوبی در کشور ندارد .

از مزایای سنگفرش، دوام و استقامت قطعات، امکان نفوذ آب به زمین و جلوگیری از جاری شدن آب های سطحی و سیلاب با اجرای عملیات زیر سازی صحیح، تعدیل حرارت محیط و کاهش تشعشع حرارتی خورشید در مقایسه با سایر مصالح کف سازی، کاهش خسارات ناشی از یخبندان در سطح معابر، جلو گیری از دوباره کاری ها با حفظ سرمایه ها و بودجه عمرانی  در امر سازندگی و زیبا سازی سطح شهر ها، سهولت جایگزینی، تغییر و یا جا به جایی در اجرای عملیات حفاری کانال ها و لوله کشی و کابل کشی هایِ با صرف هزینه بسیار کم و در نتیجه جلو گیری از اتلاف مصالح و همچنین حفظ محیط زیست اطراف شهرها و جلوگیری از انباشته شدن مصالح سیمانی فرسوده شده می باشد.

با این توصیف در مواقعی که در کف سازی ها از آسفالت و بتن استفاده می شود برای عبور کابل برق، کابل کشی تلفن، لوله گذاری های  گازی، آب و فاضلابی و غیره، بتن و آسفالت با ایجاد سر و صدا و آلودگی صوتی فراوان، کنده می شوند. ضایعات حاصل از این کنده کاری ها با صرف هزینه های زیاد به محل دیگری منتقل می گردند در حالیکه در بحث سنگ فرش با توجه به عدم مصرف سیمان، کندن آنها به راحتی صورت گرفته و مصالح موجود پس از عبور هر نوع کابل یا لوله، به راحتی مجدداً مورد استفاده قرار می گیرد بطوری که هیچ گونه سر و صدایی ندارند و کار عمرانی با سرعت عمل بالا انجام میِ شود.

امید است که با حسن نظر ویژه مسئولین استان خصوصاً شخص استاندار محترم گیلان، معاونت محترم عمرانی استانداری، معاونت های عمرانی فرمانداری ها و شهرداری ها در  پروژه های کف سازی معابر، بجای استفاده از آسفالت و بتن از سنگفرش های طبیعی یا پازلی استفاده شود، تا ضمن جلوگیری از ایجاد ضایعات آسفالت و بتن، کاهش مصرف سیمان و استفاده از آن در سایر پروژه های عمرانی، کمک به هدایت آب های سطحی و آب باران به زیر زمین و با زیرسازی مناسب زمین و جلوگیری از نفوذ آب های سطحی داخل فاضلاب ها؛ در آینده نزدیک شاهد رفع مشکل دفع  فاضلاب های خانگی و توسعه  راه اندازی شبکه تصفیه فاضلاب شهرهای رشت،انزلی و لاهیجان و سایر شهرها بالاخص شهرهای شمالی و جلوگیری از آلودگی رودخانه ها و دریای خزر و سلامت و زیبایی محیط زندگی مان باشیم.