مالیات بر سود سپردههای بانکی راهکار جبران کسری بودجه
با توجه به کسری ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی بودجه ۹۹، مالیات سود سپرده های کلان میتواند ابزاری برای افزایش درآمدهای دولت باشد. بررسی حجم سپردههای بانکی در ۱۲ سال اخیر نشان میدهد، سپردههای بانکی همواره در حال افزایش بوده و هر ساله به طور میانگین ۲۵.۳ درصد رشد داشته است.

به گزارش گسترش تولید و تجارت، در ایران بر اساس ماده (۱۴۵) قانون مالیاتهای مستقیم سود سپردههای بانکی از پرداخت مالیات معاف هستند. سپردههای بانکی بخش اصلی نقدینگی در جامعه را تشکیل میدهد و سهم اسکناس و مسکوک از نقدینگی کمتر از ۳ درصد (۲.۸درصد) است. بنابراین تقریبا همه منابع مالی جامعه در نظام بانکی قرار دارد، منتها ترکیب سپردهها و تغییرات آن با اعمال سیاستهای گوناگون برای نظام بانکی، تغییر می کند.
بررسی حجم سپردههای بانکی در ۱۲ سال اخیر نشان میدهد، سپردههای بانکی همواره در حال افزایش بوده و هر ساله به طور میانگین ۲۵.۳ درصد رشد داشته است. در واقع نقدینگی به طور میانگین هر ساله حدود ۲۵ درصد رشد داشته و این عامل رشد سپردهها بوده است.
درآمد ۱۵ هزار میلیاردی از سود سپردههای بانکی
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان درحال حاضر و با توجه به کسری ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی بودجه ۹۹، مالیات سود سپرده های کلان میتواند ابزاری برای افزایش درآمدهای دولت باشد. موضوعی که محمدرضا یزدی زاده عضو شورای راهبردی نظام مالیاتی درباره آن گفت: «درآمد مالیاتی حاصل از وضع مالیات بر سود سپرده حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان است». وی در ادامه افزود: «میتوان با توجه به ترکیب سپرده ها یک کمینه ای برای دریافت مالیات بر سود سپرده گذاشت اما تمام افراد باید مشمول باشند ولی سود سپرده کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان معاف از مالیات باشد و یا با نرخ های ترجیحی یک درصد از ۱۵ درصد سود دریافتی سپرده را مشمول دریافت مالیات کنیم».
مالیات بر سود سپرده در روسیه برای مقابله با خسارتهای مالی کرونا
همزمان با شیوع همه گیری کرونا ویروس در روسیه، مالیات بر سود سپرده توسط ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور اعلام شد. دریافت این نوع مالیات بخشی از اقدام دولت برای کمک به مشاغل آسیب دیده ناشی کرونا بوده است. این مالیات از سود سپرده کسانی که ارزش سپرده پایه آنها بیش یک میلیون روبل معادل ۱۳ هزار دلار یا بیشتر باشد دریافت خواهد شد. این درحالی است که اصل سپردههای بانکی در روسیه مشمول ۱۳ درصد مالیات هستند و به گفته مقامات روسی این مالیات تنها یک درصد از افراد را تحت تاثیر قرار خواهد داد و شورای فدراسیون روسیه این پیش نویس قانونی دولت را با قید تسریع تصویب کرد.
دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی در اکثر کشورهای دنیا
طبق بررسیهای انجام شده در اغلب کشورهای OECD مالیات بر سود سپردههای بانکی برقرار است. هم چنین در مورد سپردههای بلندمدت نیز در کشورهایی مثل انگلستان، سوئیس، سوئد، آلمان و کانادا دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی وجود دارد. در کشورهای مذکور نرخ بهره حقیقی سپردهها منفی بوده و اساسا در کشورها گزاره مثبت بودن بهره حقیقی به عنوان شرط اخذ مالیات از سود سپرده گزاره نادرستی است.
حمایت از بخش واقعی اقتصاد با دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی
معافیت مالیاتی سپردهگذاری در شرایطی برقرار است که بخش واقعی اقتصاد ملزم به پرداخت مالیات است که نتیجه آن جذابیت بیشتر سپردهگذاری در مقایسه با سرمایهگذاری در بخش تولید و خدمات شده است. با توجه به نام گذاری سال جدید به عنوان سال «جهش تولید»، باید از بخش واقعی اقتصاد ایران که همان تولید در بخشهای مختلف اقتصاد ( صنعت، خدمات و کشاورزی) است حمایت شود.
در این میان اخذ مالیات از سود سپردههای بانکی نقش مهمی در تحقق هدایت سرمایههای مالی کشور به سمت بخشهای مولد اقتصادی دارد. البته برای هدایت نقدینگی بهسمت تولید، باید بازدهی بخش تولید، از طریق بهبود فضای کسبوکار، کاهش هزینههای تولید، بالا رفتن قدرت خرید مردم برای تقاضا و رشد صادرات، افزایش یابد تا انگیزه لازم برای سرمایه گذاری منتج به رونق تولید، ایجاد شود.
منتفی شدن دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی در سال ۹۹
علی رغم اهمیت دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی، متاسفانه این موضوع در لایحه بودجه سال ۹۹ به تصویب کمیسیون تلفیق بودجه نرسید و عملا دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی منتفی شد. درهمین راستا، محمدعلی دهقان دهنوی، معاون وزیر امور اقتصاد و دارایی، گفت: « مالیات بر سود سپرده بانکی و سهام در لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم لحاظ نشده و قرار نیست از این دو محل مالیاتی دریافت شود».
منبع:عیار آنلاین