ارزش افزوده
ترانزیت
موقعیت چفرافیایی ایران
حمل‌ونقل و ترانزیت
بندر چابهار و محور زاهدان–سرخس
توسعه کریدورهای ترانزیتی ایران فرصتی برای خلق ارزش افزوده
توسعه کریدورهای ترانزیتی ایران تنها به معنای عبور کالا نیست؛ بلکه فرصتی است برای خلق ارزش افزوده، اشتغال پایدار و پیوند ترانزیت با تولید و صنعت در مقیاس ملی و محلی.
ایران با موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود میان سه قاره، امروز در نقطه‌ای ایستاده که می‌تواند از مسیرهای ترانزیتی نه‌فقط برای عبور کالا، بلکه برای تحول اقتصادی و توسعه منطقه‌ای استفاده کند
به گزارش "گسترش تولید و تجارت" کارشناسان معتقدند اگر ترانزیت تنها به‌عنوان حمل‌ونقل دیده نشود، بلکه با تولید و پردازش کالاهای عبوری پیوند یابد، می‌تواند به پیشران توسعه ملی تبدیل شود.
کریم نائینی، کارشناس ترانزیت: ترانزیت در ذات خود ماهیتی ملی دارد، اما با اتخاذ رویکردی فعال می‌توان آن را به موتور محرک توسعه محلی تبدیل کرد
وی افزود: اگر گندم روسیه در مسیر عبور از ایران به آرد یا بیسکویت تبدیل شود، زنجیره ارزش افزوده‌ای شکل می‌گیرد که هم اشتغال ایجاد می‌کند و هم درآمد ارزی کشور را افزایش می‌دهد.به گفته وی، این فرآیند که در ادبیات اقتصادی با عنوان «پردازش موقت» یا «ورود موقت کالا» شناخته می‌شود، در بسیاری از کشورهای موفق ترانزیتی نظیر سنگاپور، ترکیه و هلند اجرا شده و نتایج چشمگیری به همراه داشته است.اما در ایران، تعدد دستگاه‌های تصمیم‌گیر و نبود هماهنگی میان نهادهای اجرایی از موانع جدی تحقق این هدف است.
به گفته مهدی باقری، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، بیش از ۲۲ دستگاه اجرایی در حوزه ترانزیت دخیل هستند و حدود ۱۴ نهاد نیز در مرزها به طور مستقیم ارزیابی انجام می‌دهند. این پیچیدگی اداری، زمان عبور کالا را افزایش داده و هزینه‌ها را بالا می‌برد
کارشناسان بر این باورند که اصلاح ساختار نهادی، تسهیل گمرکات، و ایجاد شفافیت در فرآیندها از پیش‌شرط‌های اصلی تبدیل ایران به هاب لجستیک منطقه است. سرمایه‌گذاری در خطوط ریلی، بندرها و مراکز لجستیکی می‌تواند مناطق کمتر توسعه‌یافته شرق و شمال کشور را به حلقه‌های فعال اقتصاد ملی بدل کند.
بندر چابهار و محور زاهدان–سرخس به‌عنوان دو محور حیاتی توسعه متوازن معرفی می‌شوند
فعال‌سازی این مسیرها، علاوه بر افزایش درآمدهای ترانزیتی، موجب رشد اقتصادی در استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و گلستان خواهد شد.از سوی دیگر، پیوند ترانزیت با صنعت می‌تواند به جذب سرمایه خارجی، توسعه صنایع تبدیلی و شکل‌گیری مناطق ویژه اقتصادی جدید منجر شود.
ایران با بهره‌گیری از موقعیت ژئواکونومیک و دیپلماسی اقتصادی فعال، این ظرفیت را دارد که از کشور عبوری به کشور مقصد و پردازشگر کالاها تبدیل شود
به گفته کارشناسان، آینده ایران در ترانزیت تنها در عبور واگن‌ها و کشتی‌ها خلاصه نمی‌شود؛ بلکه در خلق ارزش افزوده و پیوند ترانزیت با تولید معنا می‌یابد؛ مسیری که اگر با نگاه راهبردی و هماهنگی ملی دنبال شود، می‌تواند نقشه اقتصاد ایران را دگرگون کند.
منبع: مهر
مطالب مرتبط
