دو ابزار کلیدی چک‌های الکترونیک را داده پیام و امضاء الکترونیک تشکیل می‌دهند؛ داده پیام، اطلاعات چک به شمار می‌رود که با استفاده از وسایل الکترونیکی و فناوری‌های جدید تولید می‌شود و رشته حاصل از اقلام داده چک به عنوان داده پیام چک در نظر گرفته شده که جهت ثبت امضاء الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین امضاء الکترونیک یکی از ابزار چک الکترونیک به شمار می‌رود که عملیات احراز هویت را انجام خواهد داد، امضاء الکترونیک هر نوع علامت برای شناسایی امضاء کننده اطلاعات چک است که با استفاده از سامانه "نماد" بانک مرکزی به عنوان زیرساختی برای ایجاد امنیت، محرمانگی و انکارناپذیری داده‌ها در نظام بانکی به منظور ارائه هویت دیجیتالی امن در اختیار شبکه بانکی قرار می‌گیرد.

▪️چک‌های الکترونیک در فاز اول فقط به صورت ریالی صادر می‌شوند
بانک مرکزی در خصوص واحد پولی چک‌های الکترونیک تاکید کرده که در فاز اول اجرای طرح چک الکترونیک صرفا صدور چک‌های الکترونیک از نوع ریالی مد نظر است.

▪️فرآیندهای چک الکترونیک غیر حضوری است
بر اساس سند منتشر شده از سوی اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی، تمامی فرآیندهای چک الکترونیکی به صورت غیر حضوی قابل انجام است اما مشتریان به منظور انجام فرآیندهای مسدودی و دریافت گواهی عدم پرداخت چک باید به شعب بانک مراجعه کنند.

▪️ارتباط مشتریان با سامانه چک الکترونیک از طریق اینترنت بانک و موبایل بانک
بر اساس اعلام بانک مرکزی، ارتباط مشتریان با سامانه مربوط به چک الکترونیک از طریق درگاه‌های غیرحضوری امن شبکه بانکی از جمله اینترنت بانک و موبایل بانک یا نرم افزار اختصاصی بانک عامل به وسیله کانال امن ارتباطی میان سیستم متمرکز شبکه بانکی و سامانه چک الکترونیکی برقرار می‌شود.

▪️عملیات نقد کردن چک الکترونیک
بر اساس اعلام بانک مرکزی نقد کردن چک الکترونیک به صورت درون بانکی یا بین بانکی بدون حضور در شعبه قابل انجام است؛ همچنین عملیات نقد کردن حضوری با مراجعه به شعبه نیز بدون امضای الکترونیکی و با ارائه مدرک هویتی معتبر قابل انجام است.
لازم به ذکر است که در فرآیند چک الکترونیکی، گیرندگان این چک‌ها برای نقدکردن نیازی به گواهی امضاء الکترونیکی ندارند و می‌توانند مبلغ چک را به مقصد یکی از حساب‌های خود وصول کنند؛ البته برخورداری از گواهی امضاء الکترونیکی برای این افراد ضروری است.

▪️ساختار کارمزدی چک‌های الکترونیک
بانک مرکزی در پیش نویس الزامات چک الکترونیک وضعیت سیستم کارمزد صدور، انتقال و دریافت وجه چک‌های الکترونیکی را اعلام نکرده و تاکید داشته ساختار کارمزدی چک‌های الکترونیکی متعاقبا به شبکه بانکی و مشتریان اعلام می‌شود.

▪️دستورالعمل ابطال تمبر مالیاتی برای چک‌های الکترونیک
بانک‌ها در بخش چک‌های الکترونیک مشابه روال فعلی چک‌های کاغذی، موظف هستند تا نسبت به ابطال تمبر مالیاتی برای هر عدد چک الکترونیک اقدام کنند.

▪️شرایط بانک‌ها برای ارائه خدمت چک الکترونیک
بانک مرکزی در خصوص شرایط بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری برای ارائه خدمت چک الکترونیک اعلام کرده که بانک باید ضمن بهره‌مندی از شرایط فنی در سامانه چک الکترونیکی بانک مرکزی عضو باشد؛ همچنین عضویت در سامانه‌های صیاد، چکاوک و ساتنا الزامی است.

▪️شرایط مشتریان بانکی برای دریافت چک الکترونیک
صادر کننده چک‌الکترونیکی و دارنده چک الکترونیک باید مشتری شبکه بانکی بوده و دارای کد شهاب باشند. همچنین صادر کننده چک الکترونیک باید گواهی امضاء الکترونیکی داشته باشد و تخصیص گواهی امضاء الکترونیکی نیز به مشتریان از طریق سامانه نماد بانک مرکزی و با دستورالعملی که در آینده منتشر می‌شود، قابل انجام است.
گفتنی است؛ دارنده چک الکترونیکی در صورت دارا بودن گواهی امضاء الکترونیکی می‌تواند نسبت به انتقال چک الکترونیکی اقدام کند.

▪️اعطای دسته چک کاغذی و الکترونیک به یک حساب بلامانع است

اعطای دسته چک کاغذی و چک الکترونیک به یک حساب بانکی از سوی بانک عامل بلامانع است اما از سویی دیگر اعطای دسته چک جدید مشروط به بازگشت تمامی برگه‌های دسته چک قبلی و حداقل ۸۰ درصد مجموع چک‌های کاغذی و الکترونیکی تعیین وضعیت شده است.