به گزارش "گسترش تولید و تجارت"، چندی پیش بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود از وضعیت اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، پیش‌بینی کرد رشد اقتصادی ایران در سال جاری میلادی به ۲.۱ درصد خواهد رسید. اما این رشد نشات گرفته از کدام بخش خواهد بود؟ کارشناسان و فعالان اقتصادی رشد اقتصادی ایران (با وجود تحریم و کرونا) را مربوط به صنعت و تولید می‌دانند و می‌گویند از روزی که واردات محدود شد، صنعت جان گرفته و خیلی از فعالان اقتصادی به سرمایه‌گذاری در حوزه تولید دل بستند و خوش بینی بین سرمایه‌گذاران ایجاد شده است. در صنایع کوچک نیز نشانه‌ های رشد سرمایه‌گذاری نمایان شده است و سال گذشته این بخش در جذب سرمایه‌گذاران رکورد زده است. در این باره با علی رسولیان، مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی گفت‌و‌گویی انجام شد که در ادامه می‌آید.

روند تقاضا برای سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صنعتی چگونه است؟ و آیا فعالان اقتصادی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری صنعتی هستند؟

آینده سرمایه‌گذاری صنعتی به‌صورت مستقیم با شاخص‌ های کلان اقتصادی وابسته است؛ اگر تمام شرایط به جهت تامین منابع مالی و زیرساخت صنعتی برای سرمایه‌گذاران فراهم باشد، اما شاخص‌ های اقتصادی مناسب نباشد، سرمایه‌گذاری صنعتی صورت نمی‌گیرد. سال گذشته، نسبت به سال قبل از آن، میزان تقاضا برای دریافت زمین در شهرک‌های صنعتی به بیش از 5 هزار هکتار رسید، که این عدد رشد صددرصدی را نشان می‌دهد. در سال‌ جاری نسبت به سال گذشته تقاضا برای دریافت زمین زیاد است اما هنوز اعداد و ارقام سال گذشته به دست نیامده است. این امر نشان می‌دهد که تقاضا برای سرمایه‌گذاری در شهرک‌ های صنعتی وجود دارد.

با هدف پوشش تقاضاهای جدید و ساماندهی در واگذاری زمین به سرمایه‌گذاران، باز پس‌گیری زمین‌ های راکد با جدیت آغاز شده است. در باز پس‌گیری زمین‌ های راکد شهرک‌ های صنعتی و سپردن آن به اهل صنعت، از تمام توان خود استفاده می‌کنیم؛ بر این اساس اگر زمین فعال نشده باشد، سختگیری‌ هایی اعمال خواهد شد تا سرمایه‌گذار فعالیت خود را انجام دهد و اگر فرد با هدف کسب سود تنها زمین را نگه داشته باشد، زمین از وی پس گرفته می‌شود. بدین جهت اجازه نمی‌دهیم برخی‌ها با هدف کسب سود نسبت به خرید و فروش زمین در شهرک‌های صنعتی اقدام کنند؛ بر این اساس امسال 506 هکتار زمین شهرک‌های صنعتی (زمین‌ هایی که فعالیت صنعتی در آن صورت نگرفت) با همان قیمتی که خریداری شده بود، پس گرفته شد و این امر بشدت به کسانی که می‌خواستند فرصت طلبی کنند، زیان وارد کرد.

خوشبختانه تقاضا برای سرمایه‌گذاری در شهرک‌ های صنعتی بسیار خوب بوده و تمام تلاش ما این است که این روند با بسته‌ های تشویقی برای ماه‌ های آتی حفظ و تقویت شود.

در راستای افزایش سرمایه‌گذاری صنایع کوچک باید گفت که اواخر سال 99، مجموع واحدهایی که در مرحله نصب ماشین‌آلات بودند به 3 هزار و 200 واحد می‌رسید و اکنون این عدد به 4 هزارو 217 واحد رسیده است. خوشبختانه سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی نسبت به فعال‌ سازی زمین خود در حال برنامه‌ ریزی هستند و این امر اتفاق بسیار مثبتی است. امیدوارم با اصلاح شاخص‌ های اقتصادی، درخواست برای سرمایه‌گذاری بخصوص در صنایع کوچک که بسیار اشتغال زا است، بیشتر شود؛ در مقطع فعلی آمارها نشان از بهبود سرمایه‌گذاری است.

برای تسهیل در شرایط سرمایه‌گذاری صنایع کوچک، چه راهکارهایی وجود دارد و آیا این امر از سوی وزارت صمت دنبال می‌شود؟

برای کاهش بوروکراسی‌ ها و تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری، بسته‌های متعددی در نظر گرفته شده است. در گذشته اینگونه بود که سرمایه‌گذار برای شروع فعالیت باید از سازمان‌های مختلف (به‌عنوان مثال محیط‌ زیست) مجوز می‌گرفت و این امر بشدت زمان بر بود، این در حالی است که «زمان» برای سرمایه‌گذار اهمیت بسزایی دارد؛ اکنون فعالان اقتصادی مجوزها را در طول یک روز دریافت می‌کنند و در این میان زمین هم بسرعت به سرمایه‌گذار واگذار می‌شود و فعال اقتصادی می‌تواند فعالیت خود را شروع کند. البته بوروکراسی‌ هایی هم در این بخش وجود دارد که اکنون برای حذف موانع و افزایش سرعت در حال برنامه‌ریزی هستیم؛ قطعاً این امر از طریق الکترونیکی کردن فرایند‌ها محقق می‌شود. برای کاهش بوروکراسی‌ها، وزرات صمت به‌دنبال پیاده‌ سازی طرح حکمرانی هوشمند است، در این طرح یکپارچه، تمام سامانه‌ها در یک سامانه خواهد آمد تا سرمایه‌گذار با سرعت بیشتری بتواند فرآیند های اخذ مجوز را دنبال کند. قطعاً این امر می‌تواند منجر به افزایش رغبت سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری شود.

در گذشته قبل از اعطای پروانه بهره‌ برداری، مشوق به سرمایه‌گذاران داده می‌شد ولی در رویکرد جدید، نحوه پرداخت تسهیلات و مشوق به سرمایه‌گذاران تغییر کرده است به‌ گونه‌ای که بعد از پروانه بهره برداری، 30 درصد تخفیف بابت حق بهره‌ برداری از زمین، به سرمایه‌گذار داده می‌شود. این امر یکی از مشوق‌ های مناسب در راستای توسعه سرمایه‌گذاری است، چنین اتفاقی باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران برای بهره‌ برداری از واحد صنعتی خود، انگیزه بیشتری داشته باشند. در حقیقت سیاست دولت این است که در راستای کمک به سرمایه‌گذاران چنین تخفیف‌هایی را ارائه کند.

سامانه حکمران هوشمند در چه قالبی خواهد بود و سرمایه‌گذاران چه استفاده‌هایی از آن می‌توانند بکنند؟

همه اقدامات و کارهای مربوط به فرایند سرمایه گذاری، در این سامانه هوشمند پیاده‌ سازی خواهد شد. با آغاز به کار این سامانه، سرمایه‌گذاران صنایع کوچک نیاز به مراجعه حضوری ندارند. از طرفی اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری شفاف می‌شود و دیگر اطلاعات در انحصار یک سازمان و مجموعه نیست.

نحوه واگذاری زمین به سرمایه‌گذاران چه تغییراتی خواهد داشت؟

وزارت صمت در حال انجام آمایش استان‌ها است، بدین جهت نحوه واگذاری زمین هر استان مطابق با شرایطی خواهد بود که آن استان دارد. به‌عنوان مثال برای مجموعه‌های دانش بنیان شرایط ویژه‌ای در نظر گرفته شده است؛ به این گروه 10 درصد تخفیف، زمین خوب و بدون مزایده و اقساط بلندمدت حق زمین داده می‌شود. در آمایش استان‌ها موضوع جانمایی واحدهای صنعتی نیز بررسی خواهد شد، شاید این نتیجه حاصل شد که واحدهای صنعتی برای تولید کالای خود به شهرک صنعتی استان دیگر بروند. بر این اساس در واگذاری‌های جدید زمین، موضوع آمایش استان مدنظر قرار می‌گیرد. در این میان، برای ایجاد شهرک‌های صنعتی جدید در حال مطالعه و برنامه‌ریزی هستیم.

شهرک صنعتی جدیدی ایجاد خواهد شد؟

متناسب با تقاضای سرمایه‌گذاران، شهرک‌های صنعتی فعلی توسعه پیدا می‌کند یا اینکه شهرک جدید صنعتی ایجاد خواهد شد. از نظر تعداد شهرک صنعتی وضعیت خوبی داریم و در راستای محرومیت زدایی 500 شهرک صنعتی در نواحی محروم ایجاد شده است. در استان‌های محروم، تخفیف‌ های بیشتری داده می‌شود و بسته‌های تشویقی مناسبی وجود دارد.

احیای واحدهای صنعتی راکد و نیمه راکد در دولت سیزدهم چگونه پیگیری می‌شود؟

از ابتدای امسال تا کنون بیش از 830 واحد غیر فعال به چرخه تولید بازگردانده شده‌اند، این واحدها بر اساس طرح پایش واحدهای صنعتی استان‌ها احیا شدند. طبق عارضه‌ یابی صورت گرفته 10 درصد مشکلات واحدهای صنعتی، تامین منابع مالی و 16 درصد تامین ماشین‌آلات و مواد اولیه بوده است.پایش واحدهای تولیدی راکد شهرک‌ های صنعتی کشور در راستای دستور ریاست جمهوری بوده است و بزودی گزارش آن نهایی می‌شود. قرار است این واحدها برای رونق دوباره در اختیار سرمایه‌گذاران متقاضی قرار گیرد. 48 هزار و 119 واحد صنعتی در 832 شهرک و ناحیه صنعتی مشغول به فعالیت هستند، لذا باید برنامه‌ ریزی‌ها به گونه‌ای باشد که به سمت حل مشکلات، جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش میزان اشتغال حرکت کنیم. در حال حاضر شهرک‌ها و نواحی صنعتی به‌صورت مستقیم منجر به اشتغال بیش از 961 هزار نفر و غیر مستقیم 3 میلیون نفر شده است. دولت سیزدهم با جدیت در حال احیای واحد های صنعتی راکد و نیمه راکد است./شاتا