به گزارش گسترش تولید و تجارت به نقل از عیارآنلاین، یکی از اقدامات مهم در توسعه اقتصاد کشور و تسهیل عبور فعالان اقتصادی از چالش‌های خرد و درشت در مسیر کاری خود، بهبود فضای کسب و کار است. در همین راستا، هیات مقررات زدایی و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار که چند سالی است در وزارت اقتصاد برای بررسی مسائل مربوط به فعالیت‌های مختلف در کشور بر سر کار آمده هر چند وقت یک بار مصوبه‌ای را برای کاهش بروکراسی‌های اداری و کمک به رفع گره‌های موجود، تصویب می‌کند.

این هیئت به تازگی نیز در جلسه ۲۹ اردیبهشت ماه در خصوص بررسی مسائل صدور برای طرح‌های توسعه صنایع تبدیلی و غذایی ۲ تصمیم جدید گرفته است. علی فیروزی رئیس مرکزی ملی مطالعات، پایش و بهبود محیط کسب و کار وزارت اقتصاد گفت: «بر اساس تصمیم هیات مقررات زدایی مصوب شد که برای زنجیره‌های تولید صنایع تکمیلی کشاورزی و غذایی و صنایع مرتبط، نیازی به تفکیک زمین و استعلامات تکراری نباشد و وزارت خانه‌های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت مکلف شدن حداکثر ظرف مدت ۲ ماه، ارتباط سیستمی صدور مجوزها را به گونه‌ای برقرار نمایند که متقاضیان ایجاد زنجیره ارزش بتوانند از دستگاه متولی صادرکننده مجوز، مجوزهای تکمیلی و جدید را دریافت نمایند».

صنایع تبدیلی پیش نیاز جهش تولید بخش کشاورزی

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، یکی از موثرترین اقدامات در راستای جهش تولید بخش کشاورزی، ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و ارتقاء سطح زندگی در شهرها و روستاها، گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی است. چراکه، این‌گونه صنایع به سرمایه‌گذاری چندانی نیاز ندارند و می‌توانند سرمایه‌های اندک محلی را جذب و با راه‌اندازی واحدهای خرد صنعتی سود سرشاری را برای روستاییان به وجود آورند.

در همین راستا، محمود حجتی، وزیر سابق جهاد کشاورزی،  معتقد بود، ما می‌توانیم صنایع تبدیلی را در روستاهای پرجمعیت ایجاد کنیم تا میوه‌ای که در روستا تولید می‌شود، در همان روستا تبدیل به کنسرو و کمپوت شود، نه اینکه باید نزدیک به تهران و در کارخانه‌ها فرآوری شود، که اگر این اتفاق بیفتد، بخش زیادی از مشکلات حاشیه‌نشینی و مهاجرت به شهرها که در سی چهل سال اخیر دغدغه مسئولان هم بوده، تا حد زیادی حل خواهد شد.

صنایع تبدیلی حلقه مفقوده ایجاد اشتغال در روستاها

بازار فروش محصولات کشاورزی یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی کشاورزان در ایران است. در همین راستا،  بسیاری از کارشناسان معتقدند، علی‌رغم، پتانسیل و تولید فراوان محصولات کشاورزی در ایران، متاسفانه به دلیل عدم تکمیل زنجیره تولید تا بازار مصرف، اغلب محصولات کشاورزان از بین رفته و یا باقیمت اندکی به دلیل وجود واسطه‌ها به فروش می‌رسد.

موضوعی که بارها و بارها توسط کشاورزان مطرح و توسط مسئولان تائید شده است. مسئله‌ای که، محمود زاده، نایب رئیس کمیسیون کشاورزی ضمن تائید آن معتقد بود، تکمیل زنجیره تولید از راهکارهای کاهش میزان دخالت دلالان و واسطه‌ها در امر توزیع محصولات کشاورزی است. نقوی حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هم بابیان اینکه، سیستم  دلالی  ۸۰ درصد از سود محصولات کشاورزی را  نصیب دلال می‌کند، معتقد بود، دولت باید سازوکارهای حذف واسطه‌ها را پیش‌بینی کند.

تولیدات کشاورزی، ۱۳ درصد صادرات غیر نفتی کشور را باارزش بالغ‌بر ۵ر۷ میلیارد دلار شامل می‌شوند؛ بنابراین به دلیل اهمیت روزافزون صادرات چنین تولیداتی، لازم است که سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی روستایی کشور انجام شود. تحقق این مهم به دلیل اینکه، بسیاری از بخش‌های روستای کشور در مناطق مرزی با کشورهای پرجمعیتی همچون ( پاکستان، عراق، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان و …) قرار دارند، زمینه‌های تولید، فرآوری و صادرات را به وجود خواهند آورد.

تاکید رهبر انقلاب بر توسعه صنایع تبدیلی در روستاها

اهمیت توجه به صنایع تبدیلی و تکمیلی در روستاها به میزانی است که رهبری انقلاب، بارها و بارها بر آن تاکید داشتند و عدم توجه به این مهم را ازجمله موارد مغفول در چند دهه قبل می‌دانستند. به‌طوری‌که در بند ۴۳، سیاست‌های ابلاغی کلی نظام (از سوی مقام معظم رهبری) به ارتقاء سطح درآمد و زندگی روستاییان و کشاورزان و رفع فقر، با تقویت زیرساخت‌های  مناسب تولید و تنوع‌بخشی و گسترش فعالیت‌های مکمل به‌ویژه صنایع تبدیلی کوچک و خدمات نوین تاکید شده است.

معظم له، در دیدارهای هیئت دولت هم نسبت به مسئله ایجاد صنایع تبدیلی در روستا‌ها مکرراً تاکید داشتند. در همین راستا، در شهریور ماه سال ۹۴ ، بود که ایشان خطاب به مسئولین مربوطه فرمودند، یک مسئله‌ی اساسی‌ که عمدتاً مربوط به وزارت کشاورزی است، منتها فقط کار وزارت کشاورزی نیست، تمرکز بر روستاها و منتقل کردن صنایع تبدیلی به محیط‌های روستایی است.

ایشان در ادامه اظهار داشتند، من در ارومیه دیدم سیب روی زمین ریخته بود! گفتند اصلاً نمی‌ارزد؛ پول کارگر خیلی بیشتر از آن پولی است که ما از فروش این سیب به‌دست‌ می‌آوریم‌. خیلی از جاهای گوناگون کشور ما این میوه‌ها را داریم که در بعضی از اوقات، صرف نمی‌کند برای صاحب باغ که این میوه را جمع کند. ما اگر صنایع تبدیلی داشته باشیم، خشک‌کننده داشته باشیم، بتوانیم آنجا از این‌ها استفاده کنیم، این کار را باید کنیم. چراکه، ظرفیت‌ها فوق‌العاده است؛ واقعاً فوق‌العاده است.

ایشان در پایان اضافه کردند، اگر به صنایع تبدیلی روستایی اهمّیّت بدهیم، اگر به روستاها اهمّیّت بدهیم، اگر به این باغدارها اهمّیّت بدهیم، این‌ها بهترین خدمت به روستاها و به فقرای ما در روستاها و درجاهای دیگر است.

علی‌رغم بیانات صریح مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)، در چند سال گذشته اقدام مشخصی جهت توسعه حلقه‌های پسین و پیشین کشاورزی به‌خصوص ایجاد صنایع تبدیلی در مناطق روستایی صورت نگرفته است. بلکه اولویت‌گذاری‌های اشتباهی ازجمله، ضریب دادن به کسب‌وکارهای لوکس و فرعی در روستاها، نگاه کالبدی و فیزیکی به معقوله توسعه روستایی و غیره  موردتوجه قرارگرفته است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان مسیری اشتباه و نتیجه برنامه‌ریزی بالابه‌پایین در روستاها است.