ایران؛ دروازه شرق و غرب در ترازوی بریکس

به گزارش "گسترش تولید و تجارت" اسفندیار شاه‌منصوری، که به همراه میثم صفرزاده، معاون حقوقی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، در اجلاس ۲۰۲۵ کشورهای عضو بریکس حضور یافته بود، ضمن معرفی ایران به عنوان «چهارراه شرق و غرب»، بر نقش محوری مناطق آزاد در همگرایی اقتصاد دیجیتال تاکید کرد. وی اظهار داشت: «مناطق آزاد ایران با دسترسی ممتاز به بازارهای بزرگ کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) و اوراسیا، ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به یکی از مهمترین مراکز لجستیکی و اقتصادی منطقه دارند و به عنوان دروازه‌های اقتصادی کشور، نقشی کلیدی در تقویت کریدورهای بین‌المللی ایفا می‌کنند.»

پل استراتژیک شمال-جنوب: نقش مناطق آزاد جنوبی و شمالی

این مقام مسئول با اشاره به موقعیت استراتژیک مناطق آزاد جنوبی مانند کیش، قشم، چابهار و اروند در دسترسی به آب‌های آزاد و بازارهای خلیج فارس، و مناطق آزاد شمالی همچون انزلی، ارس و ماکو در اتصال به بازار گسترده روسیه و اوراسیا، ایران را عملاً به پلی استراتژیک میان شمال و جنوب جهان بدل ساخته است. شاه‌منصوری افزود: «شبکه ریلی یکپارچه که این مناطق را به هم متصل می‌کند، سریع‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین مسیر انتقال کالا میان کشورهای شمالی و جنوبی را فراهم می‌آورد.»

پیشنهادهای عملی ایران برای همگرایی اقتصادی با بریکس

معاون توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، در ادامه، پیشنهادهای مشخصی را برای گسترش همکاری با اعضای بریکس مطرح کرد. این پیشنهادها شامل توسعه کریدورهای حمل‌ونقل مشترک، ایجاد مناطق آزاد مشترک، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی، بانکرینگ (سوخت‌رسانی به کشتی‌ها)، توسعه صنایع دانش‌بنیان و مراکز نوآوری، همکاری در حوزه گردشگری سلامت و تسهیل مبادلات مالی و بانکی بود. این اقدامات می‌تواند بستر لازم را برای تحقق اقتصاد دیجیتال و همگرایی بیشتر در میان اعضا فراهم کند.

مذاکرات ثمربخش و گام‌های رو به جلو

حضور هیئت نمایندگی مناطق آزاد ایران در این اجلاس، به دیدارهای سازنده‌ای با برخی نمایندگان کشورهای عضو بریکس و مقامات ارشد مناطق آزاد چین منجر شد. همچنین، ارسال پیش‌نویس متن تفاهم‌نامه و آغاز مذاکرات برای نهایی‌سازی یادداشت تفاهم با حضور رضا مسرور، به عنوان عالی‌ترین مقام مسئول مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران، از دیگر برنامه‌های موفقیت‌آمیز در این نشست مشترک بود که نشان از عزم جدی ایران برای ایفای نقشی کلیدی در اکوسیستم اقتصادی بریکس دارد.