صنعت فولاد
انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
محصولات زنجیره فولاد
خسارت ۱۴ میلیارد دلاری قطع برق و گاز به صنایع فولادی
به گفته رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تولید محصولات زنجیره فولاد در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۲ به میزان ۵.۷ درصد کاهش یافت.
به گزارش "گسترش تولید و تجارت " بهرام سبحانی رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در نشست خبری انجمن تولید کنندگان فولاد ایران گفت: در سال ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲ تولید فولاد به میزان ۵.۷ درصد کاهش یافته است که دلیل اصلی آن محدودیت انرژی برای صنایع فولادی کشور بود. رییس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در ادامه گفت: در سال ۱۴۰۳ دامنه قطعی های برق و گاز افزایش یافت بطوری که در سال ۱۴۰۳ اولین سالی بود که برق و گاز در کارخانه های فولاد با هم قطع شد. وی افزود : ارزش تولیدات از دست رفته آهن و فولاد از محدودیت انرژی در سال ۱۴۰۰ به ارزش ۳ میلیارد و ۴۲۱ میلیون دالار در سال ۱۴۰۱ به ارزش ۲ میلیارد و ۵۶۳ میلیون دلار در سال ۱۴۰۲ به ارزش ۲ میلیارد و ۵۴۲ میلیون دلار و در سال ۱۴۰۳ به ارزش ۵ میلیارد و ۵۷۳ میلیون دلار بوده و در مجموع ارزش تولیدات از دست رفاه آهن و فولاد طی سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ در مجموع ۱۴ میلیارد و ۹۹ میلیون دلار بوده است.
خسارات صادرات محصولات فولادی با کارت بازرگانی یکبار مصرف
این فعال صنعت کشور نسبت به اختلاف آمار صادرات محصولات فولادی ارائه شده توسط گمرک و کارخانه‌ها هشدار داد و از تبعات منفی آن بر بازار داخلی و خارجی سخن گفت.سبحانی با اشاره به تفاوت معنادار بین آمار صادرات اعلام‌شده از سوی گمرک و کارخانه‌های فولادی اظهار داشت که آمار ارائه‌شده توسط گمرک، بالاتر از میزان صادراتی است که کارخانه‌ها گزارش می‌کنند.
برخی تجار محصولات فولادی را از کارخانه یا کف بازار خریداری کرده و با استفاده از کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف اقدام به صادرات می‌کنند
این صادرات در آمار کارخانه‌ها ثبت نمی‌شود، اما در آمار گمرک لحاظ می‌شود.سبحانی با اشاره به تبعات این نوع صادرات گفت که اولاً مشخص نیست ارز حاصل از این صادرات به کشور بازمی‌گردد یا نه. ثانیاً صادرکنندگان از این نوع، هویت مشخص و شناسنامه‌دار ندارند، در حالی‌که کارخانه‌ها که عمدتاً بورسی هستند، اطلاعات دقیق صادرات‌شان در سامانه کدال قابل رهگیری است.وی افزود: در صورتی که این افراد ارز حاصل از صادرات را بازگردانند، معمولاً یا آن را در بازار آزاد با نرخ بالا می‌فروشند، یا با آن کالا وارد کشور می‌کنند و از این محل نیز سود زیادی می‌برند. این امر موجب می‌شود بتوانند محصول فولادی را با قیمتی پایین‌تر از نرخ کارخانه عرضه کنند که این خود یک فاجعه است.سبحانی گفت: این شرایط موجب می‌شود که در بازارهای جهانی نیز مشکلاتی برای صنعت فولاد کشور ایجاد شود.
در حالی‌که یک کارخانه محصول خود را به قیمت ۵۵۰ دلار صادر می‌کند، صادرکننده غیررسمی همان محصول را با قیمت ۵۰۰ دلار عرضه می‌کند| این مساله در کشور مقصد به عنوان دامپینگ شناخته می‌شود و موجب وضع تعرفه و محدودیت بر واردات از ایران می‌شود
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در ادامه این نشست با انتقاد از اعمال زودهنگام و گسترده محدودیت‌های برق در صنعت فولاد طی سال ۱۴۰۴ هشدار داد که کاهش ۹۰ درصدی سهم برق صنایع به‌معنای تعطیلی کامل خطوط تولید است. به گفته سبحانی، فرآیند تولید فولاد دارای ویژگی‌هایی خاص و نیازمند تامین مستمر انرژی است. وی افزود که دمای ذوب در این صنعت به ۱۶۰۰ درجه می‌رسد و تجهیزات نظیر سامانه‌های خنک‌کننده، محرک‌ها و کوره‌های ذوب بدون برق مداوم قادر به ادامه فعالیت نیستند.
وقتی برق به ۱۰ درصد ظرفیت کاهش پیدا می‌کند، تولید متوقف و حتی تجهیزات دچار آسیب جدی می‌شوند
سبحانی تاکید کرد این سطح از محدودیت‌ها، تنها به توقف تولید ختم نمی‌شود بلکه منجر به خسارت‌های چندوجهی از جمله نابودی مواد اولیه در جریان تولید، آسیب به ماشین‌آلات و زیان اقتصادی برای کارفرمایان و کارگران خواهد شد. در مواردی که کوره در حال ذوب است و برق قطع می‌شود، مواد داخل آن غیرقابل استفاده و تبدیل به قراضه می‌شود.سبحانی با اشاره به دستور وزارت نیرو مبنی بر کاهش مصرف برق صنایع به ۱۰ درصد ظرفیت خریداری‌شده گفت با وجود تکذیب این تصمیم پس از واکنش وزیر صمت، این محدودیت‌ها همچنان در حال اجراست.
کاهش ۹۰ درصدی برق مصرفی صنعت فولاد
وی یادآور شد که براساس توافق‌نامه میان وزارت صمت و وزارت نیرو، قرار بود از ۱۸ هزار مگاوات برق مصرفی بخش معدن و صنایع، تنها ۲ هزار مگاوات یعنی ۱۲ درصد کاهش داده شود که نهایتاً به ۲۵۰۰ مگاوات (۱۴ درصد) رسید؛ با این حال، برخی صنایع مانند فولاد کاهش ۹۰ درصدی را تجربه می‌کنند که به گفته وی، این روند ناعادلانه است.سبحانی همچنین افزود: وقتی صحبت از برنامه‌ریزی تولید می‌شود، وزارت نیرو باید از ماه‌ها قبل پیش‌بینی دقیقی از میزان مصرف برق در فصل‌های مختلف داشته باشد. کاهش ناگهانی ۹۰ درصدی، نشانه بی‌برنامگی و بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری صنعتی کشور است. این موضوع صرفاً آسیب تولید نیست، بلکه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای به‌دنبال دارد.وی پیشنهادهایی برای جبران خسارت‌ها مطرح کرد، از جمله تعلیق مطالبه بیمه کارفرمایی از بنگاه‌های غیرفعال، تعویق اقساط بانکی به مدت یک سال، و همراهی سازمان‌هایی چون مالیات و تامین اجتماعی با واقعیت‌های جدید. به گفته وینمی‌شود کارخانه‌ای که به دلیل نبود برق تولیدی ندارد، برای پرداخت تعهدات خود اموال شخصی را بفروشد.
رئیس انجمن فولاد همچنین اظهار داشت: نباید با تولید اینگونه برخورد شود، چرا که توقف تولید، پرداخت مالیات را هم غیرممکن می‌کند و مشکلات مضاعفی را به‌دنبال دارد. وزارت نیرو نباید صنایع را مقصر کمبود برق جلوه دهد، در حالی‌که ما باید بر تولید محصول تمرکز کنیم، نه تولید برق.وی بر لزوم احداث نیروگاه‌های اختصاصی یا محلی برای صنایع بزرگ تاکید کرد و گفت با احداث نیروگاه‌های هزار مگاواتی یا مجموعه‌ای از نیروگاه‌های کوچک، هم مشکل تولید برق رفع می‌شود و هم از توقف صنعت جلوگیری خواهد شد.
رقابت نابرابر با همسایگان منطقه
سبحانی با اشاره به شرایط رقابتی نابرابر با کشورهای منطقه نظیر عمان، عربستان و قطر گفت فولاد ایران با دست بسته وارد میدان رقابت شده است. فاصله ما با این کشورها تنها چند ساعت دریایی است، اما قیمت انرژی برای ما چندین برابر آن‌هاست.وی افزود: در این کشورها برق با قیمت حدود شش سنت و گاز با قیمت ۱۲ سنت به صنایع عرضه می‌شود. اما در ایران، نه تنها برق و گاز نایاب است، بلکه قیمت آن نیز بالاتر است.
فولادساز ایرانی با نرخ بهره ۳۵ تا ۴۰ درصد برای تامین مالی مواجه است
سبحانی گفت: این در حالی‌ست که رقبای ما با نرخ بهره ۲ درصدی سرمایه در گردش خود را تامین می‌کنند. در چنین شرایطی نمی‌توان از رقابت برابر سخن گفت.وی همچنین به ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل اشاره کرد و گفت: یک کشتی ۴۰۰ هزار تنی سنگ‌آهن را با هزینه‌ای کمتر از هزینه حمل مواد اولیه از چادرملو به خوزستان، از استرالیا به خلیج فارس می‌آورد. این یعنی حتی هزینه‌های داخلی نیز علیه تولیدکننده ایرانی عمل می‌کنند.سبحانی بیان داشت: حتی اگر برق و گاز را به‌صورت رایگان در اختیار قرار دهند، باز هم تولید فولاد با این میزان هزینه‌های جانبی و فشار تامین مالی به سختی توجیه اقتصادی دارد. اما این تولیدکننده ایرانی است که باید بهای سیاست‌های ناهماهنگ و نبود برنامه‌ریزی را بپردازد.
منبع: فارس
مطالب مرتبط
