به گزارش "گسترش تولید و تجارت" با توجه به بحران آب در کشور به ویژه در خوزستان و آشکار شدن برخی کاستی‌ها در زیرساخت‌ها، اهمیت سرمایه­ گذاری در اهداف توسعه پایدار روزبه‌روز اهمیت بیشتری می­یابد و شایسته است بدان توجه ویژه‌ای معطوف شود. سرمایه‌‌هایی که به واسطه تقویت همکاری­ های بین‌المللی وارد کشور می‌شود و البته دیپلمات‌ها  نیز می توانند نقش مهمی در جذب سرمایه گذارها ایفا کنند.

موسسه آنکتاد، نخستین بار در گزارش سرمایه‌گذاری 2014 الزامات سرمایه‌گذاری برای اهداف توسعه پایدار را ارایه کرد که شامل اهداف ریشه‌کنی فقر، امنیت غذایی، بهداشت، آموزش، زیرساخت­ های اساسی، کاهش تغییرات آب و هوایی، رشد اقتصادی و کاهش فاصله جنسیتی است.

بحران پاندمی کرونا تاثیرات مخربی بر اقتصاد جهانی گذاشته است و تاثیرات آن در تامین مالی و سرمایه‌گذاری اهداف توسعه پایدار قابل توجه است. درحالی که نیازهای سرمایه­ گذاری در بخش‌های اهداف توسعه پایدار اهمیت بیشتری پیدا کرده است اما جریان سرمایه­گذاری به کشورهای در حال توسعه کاهش یافته است و بودجه کشورها در سراسر جهان تحت فشار قرار گرفته و بهبود اقتصادی ممکن است سال‌ها طول بکشد. در عین حال، همه‌گیری کرونا نشان داد که سرمایه­ گذاری در اهداف توسعه پایدار، از جمله در زنجیره ارزش تاب‌آور کشاورزی و بهداشت، بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.

در حالی که کشورها درگیر بحران سلامت هستند و پیامدهای این شوک به اقتصاد خود را مدیریت می­کنند، بسیاری از آنها اولویت‌ها و استراتژی­ های سرمایه­ گذاری ملی خود را دوباره ارزیابی کرده و به دنبال راه‌هایی برای تغییر موقعیت کشور خود به عنوان مقصدی جذاب برای سرمایه­گذاری هستند. دیپلمات­ ها می‌توانند با حمایت از تلاش برای ترویج و تسهیل سرمایه­ گذاری در کشورهای خود، از جمله در بخش‌های مربوط به اهداف توسعه پایدار، نقش مهمی ایفا کنند.

از جمله چالش ­های پیش رو در جهت بسیج سرمایه­ گذاری برای اهداف توسعه پایدار،  نبود ترویج و تسهیل کافی در مورد پروژه‌های اهداف توسعه پایدار توسط کشورهای میزبان سرمایه­ گذاری است؛ امری که منجر به عدم تقارن اطلاعات می‌شود و در نتیجه شرایطی ایجاد می­کند که سرمایه­ گذاران بالقوه قادر به شناسایی پروژه‌های توجیه‌پذیر به ویژه در کشورهای در حال توسعه نشوند. آژانس ­های ترویج سرمایه­ گذاری نقش اصلی در کاهش این عدم تقارن و پیوند عرضه و تقاضای سرمایه­ گذاری بازی می‌کنند. آن‌ها می‌توانند خط اطلاعات پروژه­های قابل سرمایه­ گذاری را تهیه و به بازار عرضه کنند و ذینفعان را در بخش‌های مختلف بسیج کنند تا سرمایه­ گذاری را به سمت پروژه‌های مرتبط با اهداف توسعه پایدار هدایت کنند. این فعالیت­ها غالباً به همکاری نزدیک با سایر وزارتخانه­ ها و موسسات دولتی و همچنین نهادهای بخش خصوصی، هم‌چنین حمایت از جانب شرکای خارجی دارد که می­ توانند ظرفیت مالی و انسانی برای طراحی پروژه­ ها را فراهم کنند.

حضور دائمی در مکان­های استراتژیک بازار خارج از کشور برای جذب سرمایه­ گذاران بالقوه می‌تواند برای حمایت از ماموریت آژانس­ های ترویج سرمایه­ گذاری در جذب سرمایه از جمله در بخش­های اهداف توسعه پایدار مفید باشد. برخی از آژانس ­های ترویج سرمایه­ گذاری دفاتر خارج از کشور دارند، اما بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای کم‌درآمد، منابع لازم برای نگهداشت چنین شبکه‌هایی را ندارند. در صورت عدم وجود نمایندگی برای آژانس­های ترویج سرمایه­ گذاری در خارج از کشور، دیپلمات‌ها و رایزنان بازرگانی می‌توانند به عنوان رابط برای تسهیل ارتباط با سرمایه‌گذاران بالقوه عمل کنند. این می‌تواند به عنوان روشی نسبتاً مقرون‌به‌صرفه و موثر برای ایجاد ورودی و تسهیل سرمایه­ گذاری برای آژانس ­های ترویج سرمایه­ گذاری و ابزاری جهت بیشینه کردن فعالیت‌های آن‌ها در خارج از کشور باشد.

در حالی که دولت­ها در حال اتخاذ اشکال جدیدی برای ترویج و تسهیل سرمایه­ گذاری پس از همه‌گیری کرونا هستند، بسیاری از آن‌ها برای پشتیبانی از ماموریت خود به سفارتخانه‌های خود در خارج از کشور روی آورده‌اند.

برای مثال در جامائیکا، آژانس­ ترویج سرمایه ­گذاری و ​​وزارت‌خانه‌های امور خارجه و تجارت خارجی این کشور در زمینه فعالیت‌های مختلف برای گسترش حوزه جامائیکا در بازارهای بین‌المللی و افزایش آگاهی از فرصت‌های تجاری در این کشور همکاری می‌کنند. آژانس­ ترویج سرمایه­ گذاری به نمایندگان خود قبل از شروع ماموریت در خارج از کشور، آموزش‌های لازم را داده و وبینارهای سه ماهه‌ای را برگزار می‌کند تا آن‌ها را در مورد استراتژی‌های بخشی به‌روز کند. هم‌چنین شبکه سفارتخانه‌های خارجی را برای شناسایی شرکت کنندگان در سه سالانه مجمع سرمایه گذاری جامائیکا بسیج و پشتیبانی می‌کند.

دیپلمات‌ها و رایزنان بازرگانی می‌توانند در چندین مرحله از چرخه ترویج سرمایه­گذاری از جمله شناسایی ذینفعان سرمایه­گذاری اهداف توسعه پایدار، ترویج بخش­ها و پروژه‌های اهداف توسعه پایدار به سرمایه‌گذاران هدف، پاسخ به سوالات سرمایه‌گذاران، تسهیل مشارکت، ارائه بازخورد ذی‌نفعان برای حمایت از سیاست‌گذاری سرمایه­ گذاری مشارکت کنند.

دیپلمات‌ها همچنین می‌توانند از طریق حساس‌سازی ذینفعان در مورد چالش‌هایی که کشورشان برای شناسایی و آماده‌سازی پروژه‌های سرمایه­ گذاری توجیه‌پذیر مواجه هستند، عملکرد ارتباطی مهمی داشته باشند و در توسعه خط اطلاعات پروژه اهداف توسعه پایدار از شرکای خارجی و آژانس­های سرمایه­گذاری خارجی کمک بگیرند. برخی از بخش‌های مرتبط با اهداف توسعه پایدار - از جمله بهداشت، زیرساخت‌ها، آب و فاضلاب، غذا و کشاورزی، کاهش تغییرات آب‌وهوایی و سازگاری با آن‌ها - به عنوان یک اولویت سرمایه‌گذاری برای بسیاری از کشورها در نتیجه همه‌گیری ویروس تبدیل شده‌اند. با توجه به خصوصیات متمایز سرمایه­گذاری در این بخش‌ها که اغلب شامل پروژه‌های با ریسک بالا و بلند مدت است، فعالیت‌های دیپلمات‌ها در طول چرخه سرمایه­ گذاری طیف وسیعی از سهامداران را در مقایسه با ترویج سرمایه­گذاری مرسوم درگیر خواهد کرد.

مشارکت موثر دیپلمات‌ها و رایزنان بازرگانی در ترویج و تسهیل سرمایه­ گذاری پایدار به منابع و تشویق کافی و همچنین آموزش و پشتیبانی برای ایجاد شبکه‌های مربوطه از ذینفعان سرمایه­ گذاری در داخل و خارج از کشور نیاز دارد. برخی از توصیه‌های کلی بدین صورت می‌تواند باشد:

• در مکان‌های استراتژیک انتخاب شده برای هدف‌گیری سرمایه‌گذاران خارجی، از جمله سرمایه‌گذاران اهداف توسعه پایدار، ترویج سرمایه­ گذاری باید در ساختار سازمانی سفارت ادغام شود.
• دیپلمات‌ها و رایزنان بازرگانی باید در مورد اهداف و پروژه‌های خاص سرمایه­ گذاری اهداف توسعه پایدار و همچنین مراحل چرخه سرمایه­ گذاری که می‌توانند در آن مشارکت کنند، آگاهی کافی داشته باشند.
• آموزش دیپلمات‌ها قبل از اعزام آن‌ها به خارج از کشور درباره کنشگران، روش‌ها و ابزارهای ترویج سرمایه­ گذاری امری حیاتی است و باید به جنبه ­های خاص سرمایه­ گذاری‌های مربوط به اهداف توسعه پایدارتوجه ویژه شود.
• ترویج و تسهیل پروژه‌های مربوط به اهداف توسعه پایدار نه تنها نیاز به تعامل با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بلکه به همکاری و مشارکت با بسیاری از ذینفعان دیگر همانند آژانس­های سرمایه‌گذاری خارجی، سازمان‌های مردم‌نهاد، دانشگاه‌ها، سرمایه­ گذاران نهادی، شرکت­های مدیریت دارایی و گروه­ های مهاجران مقیم خارج از کشور دارد.
• شیوه‌های استاندارد شده مانند برنامه‌های اقدام فردی برای دیپلمات‌ها و طرح‌های مدیریت ذی‌نفعان در سفارتخانه‌ها ابزارهای اصلی برای هماهنگی موثر با ذی‌نفعان و تداوم خدمات سرمایه‌گذاری توسط سفارت است.
• بحران کرونا در عملکرد آژانس­ های ترویج سرمایه­گذاری در آینده تاثیرات طولانی‌تری خواهد داشت. به احتمال زیاد، مسافرت‌های خارج از کشور کاهش می‌یابد و فعالیت­های مختلف بازاریابی و تبلیغاتی بصورت آنلاین انجام می‌شود. در این بافتار، نقش دیپلمات‌ها به عنوان نمایندگان کشور برای ملاقات با سرمایه‌گذاران بالقوه قابل توجه‌تر می‌شود./ اتاق بازرگانی تهران