گام اتحادیه اوراسیا برای ایجاد بازار مشترک و نقشه راه آینده
چهلوسومین نشست شورای بین دولتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا روز جمعه با حضور نخستوزیران و مقامات ارشد پنج کشور عضو همراه با معاون اول رئیسجمهوری اسلامی ایران و نخستوزیر ازبکستان به عنوان اعضای ناظر برگزار و گامهای این اتحادیه برای ایجاد بازار مشترک و نقشه راه آینده بررسی شد.

به گزارش "گسترش تولید و تجارت" رئیسجمهوری قرقیزستان که کشورش میزبانی این اجلاس را برعهده دارد،در سخنانی در این نشست گفت: در طول این نشست، تبادل نظر کاملی در مورد مسائل روز همکاری اقتصادی در فضای اوراسیا انجام شد. صدیر جباروف رئیسجمهور قرقیزستان در ادامه افزود: در این نشست، طیف گستردهای از مسائل مربوط به تقویت همکاریهای ادغام در اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال بررسی است.به طور خاص، قرار است برنامه توسعه معاملات بورس در بازار مشترک کالا تصویب شود؛ گزارش کمیسیون ۲۰۲۴ در مورد وضعیت رقابت در بازارهای مرزی و اقدامات انجام شده برای جلوگیری از نقض قوانین عمومی رقابت مورد بحث قرار گیرد.
رئیسجمهوری قرقیزستان گفت: در این نشست، پیشرفت ایجاد بازارهای مشترک گاز، نفت و فرآوردههای نفتی بررسی میشود و طرح اجرای جهتها و مراحل اصلی سیاست حمل و نقل هماهنگ کشورهای اتحادیه برای سالهای ۲۰۲۴-۲۰۲۶ اصلاح خواهد شد.
به گفته وی، مقامات ارشد شرکتکننده در این نشست، مسائل مربوط به دیجیتالی شدن حمل و نقل ریلی باری، دستور کار آب و هوا، امکانسنجی هماهنگسازی الزامات صلاحیت برای مشاغل پرتقاضا در بازار کار اتحادیه و رویه تایید صلاحیتهای حرفهای را بررسی میکنند.
بر این اساس، علاوه بر این، قرار است در مورد مفاهیم توسعه بازارهای مشترک برای داروها و تجهیزات پزشکی بحث شود.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیازمند تابآوری جمعی در برابر شوکهای آینده
معاون اول رئیسجمهور نیز در سخنانی در این نشست از مواضع سازنده و دلگرمکننده کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا علیه تجاوزات رژیم صهیونی و آمریکا علیه ایران قدردانی کرد.
محمدرضا عارف در بخش دیگری از سخنان خود با ابراز خرسندی نسبت به موافقتنامه تجارت آزاد میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اوراسیا که در حال اجراست، گفت: این توافق فرصتهای کمنظیری را برای اقتصادهای ملی، توسعه پایدار و تعمیق همکاریهای اقتصادی فراهم خواهد کرد و به امید خدا، اولین جلسه کارگروه مشترک موافقتنامه به ریاست وزیر صمت جمهوری اسلامی ایران و وزارت تجارت اتحادیه اقتصادی در سپتامبر سال جاری برگزاری خواهد شد.
عارف افزود: فعالان اقتصادی در ایران روز به روز به مزایا و ظرفیتهای موافقتنامه اقتصادی اوراسیا آگاهتر شده و مصمم به همکاری و مشارکت بیشتر در زنجیره تامین و ارزش اقتصادی اتحادیه هستند. باید حوزههای همکاری جدید در دستور کار قرار گیرد. ایران آماده است به موازات اجرای موافقتنامه تجارت آزاد، همکاریها را در سایر حوزههای کلیدی همچون تجارت و انرژی، فناوری نوین، تجارت و مواصلات گسترش دهد.
وی ادامه داد: همکاری با جمهوری اسلامی ایران در این زمینهها به نفع اتحادیه خواهد بود و اهداف اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تقویت خواهد نمود.
معاون اول رئیسجمهور تاکید کرد: نیازمند تابآوری جمعی در برابر شوکهای آینده هستیم، شوکهایی همچون ناامنی انرژی، ناامنی غذایی، تغییرات اقلیمی، تهدیدات ناشی از فناوریهای جدید همچون خطرات رو به افزایش ناشی از انحصار در سیستمهای مالی و بانکی جهانی. متن کامل سخنان معاون اول رئیسجمهور در این اجلاس را میتوانید اینجا بخوانید.
رشد ۴.۴ درصدی تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا
نخستوزیر روسیه نیز روز جمعه در نشست شورای بین دولتی اوراسیا که در سطح نخستوزیران در حال برگزاری است، گفت: ظرفیت کلی پنج کشور در حال تقویت است.بنا بر گزارش دولت روسیه، میخائیل میشوستین افزود: تولید ناخالص داخلی اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۲۴ میلادی ۴.۴ درصد و در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵ میلادی، دو درصد افزایش یافته است.وی افزود: حجم تجارت متقابل بین کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا در سال ۲۰۲۴ میلادی، ۶.۸ درصد افزایش یافته و به «۹ تریلیون روبل» نزدیک شده است.
اوراسیا در اندیشه تشکیل بازار مشترک
نخستوزیر روسیه درباره اسناد و تصمیمات کلیدی نشست روز جمعه نخستوزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز گفت: برنامهای در حال بررسی است که ضمن توسعه معاملات بورسی، امکان تشکیل یک بازار مشترک در این حوزه را فراهم میکند. کارآفرینان این فرصت را خواهند داشت که در هر یک از پنج کشور در فعالیتهای تجاری مشارکت کنند.
وی همچنین گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا در صدد تغییرات در «نقشه راه» برای اجرای یک سیاست حمل و نقل یکپارچه است که با هدف جذب پرسنل مورد تقاضا به این صنعت انجام میشود.
وی اظهار داشت: توسعه بازار مشترک داروها و تجهیزات پزشکی از دیگر ماموریتهای تعریف شده در اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که با هدف تضمین ایمنی، اثربخشی و کیفیت بالای داروها در تمام مراحل تشخیص، پیشگیری و درمان بیماریها دنبال میشود.
نخستوزیر روسیه همچنین گفت: طرح اجرای اعلامیه «مسیر اقتصادی اوراسیا» که توسط روسای جمهوری کشورهای عضو این اتحادیه اقتصادی تصویب شده است، تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی تصویب خواهد شد که حرکت مشترک اعضا به جلو در دهههای آینده از اهداف آن است.
اجرایی شدن تجارت آزاد با ایران و توافقهای جدید با امارات و مغولستان
میشوستین یادآور شد: تعداد کشورهایی که میخواهند همکاری با این اتحادیه را گسترش دهند، رو به افزایش است. در ماه مه (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴)، توافقنامه تجارت آزاد بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران به اجرا درآمد. و در حاشیه اجلاس مینسک (تیر ۱۴۰۴)، توافقنامههایی با امارات متحده عربی و مغولستان امضا شد.
نخست وزیر روسیه اظهار داشت: ما انتظار داریم که رویههای داخلی لازم برای لازمالاجرا شدن این توافقنامهها به سرعت تکمیل شود، چرا که اجرای عملی آنها به تقویت روابط اقتصادی بین کشورهای ما کمک خواهد کرد.
شهر «چوپون آتا» قرقیزستان در روز پنجشنبه میزبان نشست نخستوزیران اتحادیه اوراسیا در قالب محدود بود که این نشست در روز جمعه در قالب گسترده در حال برگزاری است.
ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و روسیه، اعضای اصلی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و جمهوری اسلامی ایران، ازبکستان، کوبا و مولداوی اعضای ناظر این اتحادیه هستند.
بنا بر گزارش این رسانه روس، به جز نیکول پاشینیان نخستوزیر ارمنستان که در تعطیلات ماه آگوست به سر میبرد، دیگر نخستوزیران و روسای کابینه دولتهای عضو این اتحادیه نیز برای شرکت در این نشست به قرقیزستان آمدهاند.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا، یک اتحادیه اقتصادی میاندولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه، جمهوری اسلامی ایران، ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند. ایران در سال ۱۴۰۳ به عنوان عضو ناظر به این اتحادیه پیوست.
به گفته معاون اول رئیسجمهور، ایران به دنبال عضویت دائم در این اتحادیه است
محمدرضا عارف پنجشنبه ۲۳ مردادماه ۱۴۰۴ پیش از سفر به قرقیزستان، طی سخنانی در فرودگاه مهرآباد تهران، شرکت و سخنرانی در نشست نخست وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا را از اهداف خود در این سفر دو روزه اعلام و تاکید کرد: توسعه روابط با کشورهای همسایه به ویژه اوراسیا جز اولویتهای جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دولت چهاردهم بوده است.
روند توسعه همکاریهای جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اوراسیا در یک سال گذشته خوب و روبه رشد بوده است
معاون اول رئیس جمهور تاکید کرد: در دولت چهاردهم بدنبال این هستیم سازوکارهای عضویت ایران در این اتحادیه را فراهم کنیم که البته عضویت در اتحادیههای فرهنگی و سیاسی آسانتر از اقتصادی است و راهبرد این دولت مهیا کردن شرایط برای عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه اوراسیا است.
پیش از این جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا چهارم دیماه ۱۴۰۲ در آیینی در سنپترزبورگ موافقتنامه تجارت آزاد امضا کردند. بنا بر این توافقنامه که از ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ پس از تصویب در مجالس کشورهای طرف قرارداد اجرایی شد، طرفین تعرفههای گمرکی را برای حدود ۸۷ درصد اقلام کالایی در مبادلات تجاری خود به صورت کامل حذف کردند.آندری اسلپنف وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا یکم خرداد ۱۴۰۴ در دیدار با رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و هیات همراه در مسکو از تهیه پیشنویس نقشه راه تجارت آزاد طرفین خبر داده بود.
اسلپنف در این دیدار گفت: ما به مرحله جدید همکاری با ایران به عنوان یک مشارکت نگاه میکنیم. مهم است که کارآفرینان ما یکدیگر را نه به عنوان رقیب، بلکه به عنوان شریک ببینند تا بتوانند پتانسیل و فناوریهای خود را تقویت کرده و در یک بازار متحد ۲۵۰ میلیون نفری با هم همکاری کنند.
رئیس هیات اجرایی کمیسیون اقتصادی اوراسیا نیز ۹ مرداد ۱۴۰۴ با اشاره به اجرایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران از اردیبهشتماه سال جاری گفت: اهمیت زیادی برای تدوین دقیق نقشه راه اجرای این توافقنامه در سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸ میلادی قائل هستیم.
باگیت جان ساگینتایف در دیدار با کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه افزود: قرار است این سند در جلسه کمیته مشترک دو طرف در سپتامبر ۲۰۲۵ ( شهریور – مهر ۱۴۰۴) تصویب شود.
منبع: ایرنا