پس از بروز مشکلات اقتصادی ایران در فصل نخست امسال دولت برای مهار دامنه مشکلات اقتصادی و ارزی سیاستهایی را در نظر گرفت.

به گزارش "گسترش تولید و تجارت" از جمله این سیاستها ممنوعیت و محدودیتهایی در بخش واردات بود. هر چند که این سیاستها در پی یکی از جدیترین بحرانهای ارزی ایران بود اما در کنه ماجرا باعث حمایت از بخش تولید میشود. سیاستهای جدید ارزی دولت به حدی میتواند منجر به رشد صنعتی مانند نساجی شود که یکی از فعالان این بخش معتقد است این طلاییترین فرصت برای رشد نساجی در ایران است.
با این حال، اگر پای درد دل فعالان این صنعت بنشینیم باز هم گلایههایی دارند. از مهمترین موضوعهایی که در این زمینه مطرح میشود رفتار اقتصادی واحدهای پتروشیمی است. به گفته این فعالان، کارخانههای پتروشیمی خوراک را از دولت با احتساب دلار ۳۸۰۰ تومانی میخرند و محصول نهایی را با نرخ حدود ۱۰ هزار تومان میخرند. بر این اساس، پتروشیمی سود بینظیری عاید پتروشیمیها میشوند که فعالان صنعتی معتقدند آن سود باید بین صنایع پاییندستی هم توزیع شود. به گفته این فعالان، دولت نباید تمام سود حاصل از مابهالتفاوت ارز دولتی و نیمایی را به پتروشیمیها اختصاص دهد.
مجالی برای رشد نساجی
علیرضا حائری، عضو انجمن نساجی ایران درباره وضعیت کنونی این صنعت در کشور به صمت گفت: شرایط کنونی و سیاستهایی که در پیش گرفته شده یک موقعیت طلایی را پیش روی صنایع کشور قرار داده است. در برخی از موارد واردات به طور کلی ممنوع شده و در برخی موارد محدودیتهایی از طرف دولت اعمال میشود. علاوهبر این، به دلیل افزایش نرخ ارز و کاهش قدرت خرید مردم، قاچاق نیز بهویژه در بخش پوشاک توجیه اقتصادی ندارد. بر این اساس، مجموع سیاستهای موجود کشور را به این سمت هدایت میکند که تولیدکنندگان داخلی در یک موقعیت طلایی قرارگیرند و به استحکام زیرساختهای مالی خود بپردازند.
حائری با اشاره به اینکه صنایع نساجی این فرصت را بهدست آورده و باید به بهترین شکل از آن استفاده کند، توضیح داد: هرچند که سیاستهای کنونی نشان از بحران اقتصادی کشور دارد اما باید با تبدیل کردن تهدیدها به فرصت صنایع کشور را نجات داد. بزرگترین مانع توسعه صنایع نساجی ایران قاچاق بود. امروز به دلیل مشکلاتی که وجود دارد قاچاق توجیه اقتصادی خود را از دست داده است. هرچند که باید مشکلات اقتصادی و ارزی کشور سریعتر برطرف شود اما سیاستهایی که در پیش گرفته شده، وضعیت مناسبی را برای تولید به وجود آورده است.
این تحلیلگر امور صنایع با بیان اینکه درحالحاضر اصلیترین مشکل صنعت نساجی به ارتباط آنها با کارخانههای پتروشیمی مربوط میشود، توضیح داد: نفت و گاز دو موهبتی است که برای کل کشور باید در نظر گرفته شود. با این حال، متاسفانه دولت ارز ارزانی به پتروشیمیها میدهد تا بتوانند با استفاده از خوراک مورد نیاز کارخانه را تامین کنند. به عبارتی، نرخ خوراک با ارزانترین دلار در کشور مبادله میشود که نرخ آن به ۴ هزار تومان نمیرسد.
وی افزود: اما مشکلی که اکنون وجود دارد این است که از تخفیف دولت و ارزشافزوده ایجاد شده، کارخانههای پاییندستی هیچ سهمی ندارند. به عبارت دیگر، تخفیف دولت تنها به پتروشیمیها تعلق میگیرد و این در حالی است که بخشی از این حمایتها باید به صنایع پاییندستی منتقل شود.
حائری توضیح داد: تخفیفها و یارانهها در حالی به کارخانههای پتروشیمی داده میشود که آنها محصول نهایی خود را در بورس به طور کاملا رقابتی ارائه میدهند. پیش از این سقف نرخ رقابتی در بورس مشخص بود. با این حال، متاسفانه آن سقف هم امروزه برداشته شده و پتروشیمیها به گرانترین نرخ محصولات خود را میفروشند. باید راهی برای این موضوع در نظر گرفته شود. پتروشیمیها با ارز ۳۸۰۰ تومان خوراک از دولت میگیرند و با ارز حدود ۱۰ هزار تومان محصول نهایی خود را به فروش میرسانند. این وضعیت برای صنایع کشور مفید نیست و اجازه رشد را میگیرد.
وی با اشاره به ظرفیتهای السی داخلی گفت: شرایطی که عنوان شد در حالی است که محصولات امروز به طور نقدی خریده میشود. این موضوع باعث میشود تا دلالان در خرید و فروش محصولات پتروشیمی نقش پررنگی بگیرند. در این شرایط دولت حمایتی نمیکند، پتروشیمیها هم به دنبال سود بیشتر هستند و محصول خود را نقدی میفروشند. بر این اساس، تنها منفذی که بازمیماند، راه ورود دلالان است. آنها هم قدرت خرید بالایی دارند و هم به دلیل اینکه سریع محصول را میفروشند، میتوانند نقدی خرید کنند اما این ظرفیت برای تولیدکنندگان وجود ندارد.
سید جواد حسینیکیا، نماینده مجلس شورای اسلامی درباره شرایط کنونی صنعت پوشاک در ایران گفت: در شرایط کنونی هیچ صنعتی به اندازه نساجی نمیتواند رشد کند. فعالان این بخش همیشه از قاچاق و ورود غیرقانونی این محصولات به کشور گله میکردند. با این حال، با افزایش نرخ ارز به طور قطعی قاچاق در مدت گذشته بسیار کمتر شده است. دلیل اصلی این موضوع در از بین رفتن ارز قاچاق است؛ هرچند که قیمتها بسیار کمتر شده است. بر این اساس، مانع اصلی توسعه این صنعت بهشدت محدود شده است. در این شرایط طبیعی است که تولیدکنندگان باید تلاش کنند تا سهم خود را از بازار بیشتر و ادامه فعالیتهای خود را بر مبنای توسعه و افزایش تولید هدایت کنند.
منبع: روزنامه صمت