جهش شبکه برق ایران؛
ایران تا سال آینده ۱۲ میلیون کنتور هوشمند خواهد داشت؛ چشمانداز بدون خاموشی با کنترل برخط
در راستای تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه برای افزایش ضریب هوشمندی شبکه توزیع برق به ۹۰ درصد، طرح ملی «جهش در هوشمندسازی لوازم اندازهگیری» با هدف دو برابر کردن تعداد کنتورهای هوشمند تا پایان سال آینده آغاز شد. این تحول دیجیتال، که از نصب بیش از ۲ میلیون کنتور جدید از ابتدای دولت چهاردهم حکایت دارد، قرار است مدیریت مصرف را از قطع برق سنتی به سمت کنترل هوشمند و تابآوری شبکه سوق دهد.

جایگزینی خاموشی با «محدودسازی هوشمند»؛ استراتژی جدید توانیر
به گزارش "گسترش تولید و تجارت" حامد احمدی، مدیرکل دفتر هوشمندسازی شبکه توزیع، اعلام کرد که گسترش کنتورهای هوشمند، نیاز به خاموشیهای گسترده در زمان اوج مصرف را به شدت کاهش خواهد داد. رویکرد جدید صنعت برق، جایگزینی خاموشیهای برنامهریزی شده با سیستم «محدودسازی هوشمند» برای مشترکان پرمصرف است. این شیوه هدفمند، فشار را بر شبکه کنترل کرده و در عین حال، از قطع برق سایر مشترکان جلوگیری میکند و به افزایش چشمگیر تابآوری شبکه در پیکهای مصرف میانجامد.
تجهیزات خانگی هوشمند؛ گامی فراتر از کنتورها
برنامه توسعه هوشمندسازی تنها به سطح شبکه توزیع ختم نمیشود. توانیر در نظر دارد تا تجهیزات هوشمندی را در کنار فیوزهای خانگی نصب کند. این دستگاههای کوچک با هزینه نصب کمتر از یک میلیون تومان، دو مزیت کلیدی فراهم میآورند:
مشاهده لحظهای مصرف: کاربران میتوانند دقیقاً بدانند برق کجا و چگونه مصرف میشود.
حفاظت از لوازم: افزایش ایمنی تجهیزات برقی در برابر نوسانات ولتاژ.
کارشناسان معتقدند که دسترسی مستقیم کاربران به دادههای مصرف، مهمترین محرک برای تغییر رفتار مصرفی و کاهش اتلاف انرژی در سطح خانوار خواهد بود.
ظهور «کارورهای برق»؛ مشاوران انرژی مبتنی بر داده
در مرحله تکمیلی این طرح، شرکتهایی با عنوان «کارورهای برق» وارد بازار خواهند شد. این کارورها به عنوان واسطههای تحلیلی، با استفاده از دادههای لحظهای کنتورها و الگوریتمهای پیشرفته، الگوهای بهینه مصرف را به مشترکان پیشنهاد میکنند. این سیستم مشوقهای مالی برای صرفهجویی در نظر میگیرد تا انگیزه همکاری عمومی با طرحهای ملی افزایش یابد.
تکمیل پازل انرژی؛ هوشمندسازی شبکه بهرهوری در ساختمان
محسن ذبیحی، مجری طرح هوشمندسازی صنعت برق کشور، بر اهمیت تکمیل این استراتژی با تمرکز بر بهرهوری انرژی تاکید کرد. او اجرای دقیق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان را حیاتی دانست و اعلام کرد که رعایت این مبحث میتواند صرفهجویی معادل احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه جدید (تا ۲۰ درصد کاهش مصرف در بخشهای خانگی و تجاری) به همراه داشته باشد.
همافزایی دوگانه: هوشمندسازی شبکه و بهرهوری ساختمان؛ راهبرد جامع برای غلبه بر ناترازی
به عقیده کارشناسان، تحقق همزمان دو محور اصلی — هوشمندسازی زیرساخت شبکه و افزایش بهرهوری انرژی ساختمانها ،کلید اصلی رفع ناترازی برق و تضمین پایداری و توسعه منابع کشور در سالهای آتی است.