تعریف چالش؛ تلفات فنی در برابر چالش پنهان غیرفنی

به گزارش "گسترش تولید و تجارت" تلفات برق، که شامل اتلاف انرژی در سیم‌ها (فنی) و سرقت یا خطاهای اندازه‌گیری (غیرفنی) است، مستقیماً بر ناترازی شبکه و افزایش هزینه‌های تولید اثر می‌گذارد.

در دهه اخیر، دستاوردهای فنی برجسته‌ای حاصل شده است:

تلفات انتقال: کاهش از حدود ۶ به ۲.۵.
تلفات توزیع: کاهش از حدود ۱۶ به ۹.۲.
با وجود موفقیت در حوزه فنی، چالش اصلی باقی‌مانده، تلفات غیرفنی است؛ مواردی چون دستکاری کنتورها و به‌ویژه استخراج غیرمجاز رمزارزها که شناسایی آن‌ها نیازمند سامانه‌های نظارتی پیشرفته و همکاری‌های قانونی است.

 جایگاه ایران در نقشه جهانی راندمان انرژی

مقایسه آمار تلفات ایران با سایر کشورها، نشان‌دهنده پیشرفت محسوس است. میانگین جهانی تلفات برق ۸.۳ درصد است. در حالی که کشورهای توسعه‌یافته مانند چین (۵.۵) و آمریکا (۵.۹) در صدر قرار دارند، ایران با ۱۱ تلفات، توانسته است از کشورهایی مانند ترکیه (۱۴.۸) و برزیل عملکرد بهتری از خود به نمایش بگذارد و در رده‌ای نزدیک به اسپانیا (۹.۶) قرار گیرد.

برنامه وزارت نیرو؛ از نوسازی نیروگاه تا اصلاح الگوی مصرف

وزارت نیرو کاهش تلفات را در سه سطح پیگیری می‌کند:

بخش تولید: افزایش راندمان نیروگاه‌ها از ۳۷ به ۴۴ و نوسازی واحدهای فرسوده برای کاهش اتلاف سوخت اولیه.

بخش انتقال و توزیع: اجرای طرح‌هایی چون جایگزینی کابل‌ها با هادی‌های پرظرفیت، نصب خازن‌های اصلاح توان، و گسترش کنتورهای هوشمند (که در گزارش پیشین به آن پرداخته شد).

کاهش فاصله تا مصرف: توسعه نیروگاه‌های مقیاس کوچک در نزدیکی مراکز مصرف برای کاهش مسافت انتقال انرژی.
کارشناسان تاکید دارند که تحقق هدف نهایی (زیر ۸.۵) مستلزم حفظ سرمایه‌گذاری پایدار در فناوری‌های هوشمند و مهم‌تر از آن، اصلاح ساختاری الگوی مصرف در جامعه است.